Project
Effectiviteit van voedings- en beweeginterventies door bij de BGN aangesloten gewichtsconsulenten
Overgewicht en obesitas zijn aanzienlijke gezondheidsproblemen die het risico op chronische ziekten verhogen. In reactie hierop zijn er diverse initiatieven om deze kwesties aan te pakken, met een focus op het verbeteren van voeding en het stimuleren van lichaamsbeweging. In Nederland spelen gewichtsconsulenten een cruciale rol door mensen te begeleiden bij gewichtsreductie, -behoud en het bevorderen van een gezonde voeding.
De Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN) heeft een onderzoek gestart naar de effecten van voedings- en beweeginterventies onder begeleiding van BGN-gewichtsconsulenten. Dit onderzoek, uitgevoerd door onderzoekers van de Afdeling Humane Voeding en Gezondheid van Wageningen Universiteit tussen medio 2021 en medio 2023, bestond uit twee hoofddelen.
Preventie krijgt in het gezondheidszorgbeleid steeds meer aandacht. Het belang van een gezonde leefstijl in de preventie van ziekten wordt steeds duidelijker. Ondersteuning in het verkrijgen of behouden van een gezonde(re) leefstijl is veelal wenselijk of noodzakelijk en wordt door de overheid gestimuleerd en gefaciliteerd. De komende jaren verwacht de BGN meer concurrentie op de arbeidsmarkt van gewichtsconsulenten vanwege het ontstaan van steeds meer beroepen met een vergelijkbaar doel en vergelijkbare doelgroep. Dat betekent dat de BGN-gewichtsconsulent zich moet profileren en positioneren in de arbeidsmarkt. In dit onderzoek worden de resultaten van de interventies van de BGN-gewichtsconsulent in kaart gebracht en wordt een advies opgesteld richting de BGN waarin positionering en profilering van de BGN-gewichtsconsulent voorop staan.
De hoofdvraag van dit onderzoek is: Wat zijn de resultaten van de voedings- en beweeginterventies van BGN-gewichtsconsulenten ten aanzien van het verbeteren van de voedingsinname, gewichtsreductie en het handhaven van een gezond gewicht?
Resultaten
Het eerste deel van het onderzoek richtte zich op het beschrijven van de kenmerken en werkwijze van BGN-gewichtsconsulenten. Hierbij werd onderzocht welke factoren het succes van hun begeleiding beïnvloedden. Een enquête onder de BGN-consulenten resulteerde in 252 waardevolle reacties. De meerderheid van de consulenten was hoogopgeleid met minder dan drie jaar werkervaring als BGN-consulent. Voornamelijk vrouwen werden begeleid, gericht op gewichtsverlies. Methoden zoals voedingsdagboeken en stappentellers werden veel gebruikt, terwijl de interventies zich concentreerden op voedseletiketten en voorbeeldmenu's. De door BGN-consulenten gerapporteerde succespercentages waren hoog, vooral onder diegenen met een achtergrond in voeding en sport.
Dit eerste deel vormde de basis voor het tweede deel van het onderzoek, een verkennende longitudinale observationele studie naar de effectiviteit van de interventies van de consulenten. Zeventien deelnemers, gerekruteerd door negen BGN-gewichtsconsulenten, namen hieraan deel.
Na zes maanden toonden de resultaten significante afnames in lichaamsgewicht (7,6%) en tailleomtrek (8,2%), samen met een verbetering van 10,3% in voedingskwaliteit zoals vastgesteld met de Eetscore. Opvallend was de significante correlatie tussen gewichtsverlies en verbeterde voedingskwaliteit. Het generaliseren van deze resultaten is echter beperkt vanwege de metingen binnen een specifieke onderzoekspopulatie. Daarom wordt het opzetten van breder longitudinaal onderzoek aanbevolen.
In het kort laat dit onderzoek veelbelovende resultaten zien van de begeleiding van BGN-gewichtsconsulenten op korte termijn, met name wanneer de focus ligt op voedingskwaliteit en lichaamsbeweging. Hoewel de reikwijdte van dit onderzoek beperkt is, biedt deze studie een stevige basis voor breder onderzoek dat waardevolle inzichten kan verschaffen in de rol van BGN-gewichtsconsulenten bij gewichtsbeheersing.