Project
Hoe haalbaar is hergebruik van drankkartons?
In het streven naar meer hergebruik van verpakkingsmateriaal vormen drankkartons een bijzondere categorie. Juridisch vallen ze onder ‘papier en karton’, maar ze mogen niet in dezelfde recyclestroom mee. Tegelijkertijd wil de overheid dat er minder afval de verbrandingsoven in verdwijnt en dat er juist meer afvalstromen worden hergebruikt. Is hergebruik van drankkartons technisch haalbaar in Nederland?
Technisch goed mogelijk
De Wageningse analyse leverde volgens onderzoeker Ulphard Thoden van Velzen een verrassende conclusie op: gescheiden inzameling en recycling is technisch goed mogelijk. ‘Ik noem het een verrassende conclusie, omdat veel partijen vooraf hadden ingeschat dat het te ingewikkeld zou zijn. Drankkartons hebben bijvoorbeeld een vloeistofwerende laag van polyethyleen, waardoor ze niet de papierverpulver in zouden kunnen. Bovendien zijn de weggegooide verpakkingen door de vele resten vla en yoghurt vaak sterk microbieel vervuild.’
Van inzameling tot recycling
In de pilot hebben onderzoekers van Wageningen Food & Biobased Research met collega’s van het RWTH Institut für Aufbereiting und Recycling in Aachen in 37 gemeenten gemeten en berekend of inzameling en recycling van drankkartons rendabel kan zijn. Thoden van Velzen: ‘We hebben daarbij gekeken naar de rendementen per schakel van de keten, van inzameling en nascheiding tot sortering en recycling. Met rendementen bedoelen we de hoeveelheid materialen die kunnen worden hergebruikt, zoals pulp, aluminium, polyethyleen en polypropyleen.’
Rendement 15 tot 60%
Uit de analyse bleek volgens Thoden van Velzen dat de rendementen schommelen tussen de 15 en 60%: ‘Hoe hoog het percentage in een gemeente is, is van veel factoren afhankelijk. De hoogste rendementen zijn mogelijk in gemeenten met veel laagbouw waar drankkartons samen met kunststof verpakkingsmateriaal worden ingezameld. Bij hoogbouw is gescheiden inzameling complexer.’
Inzameling in meeste gemeenten
De uitkomsten van de pilot waren voor de toenmalige staatssecretaris Mansveld in 2014 aanleiding om gemeenten te stimuleren tot gescheiden inzameling van drankkartons. Sinds 2015 zijn de meeste Nederlandse gemeenten hiertoe overgegaan. In veel gemeenten verdwijnen de kartonnen drankverpakkingen samen met plastic en metalen verpakkingsmateriaal in één zak. Door deze gecombineerde inzameling besparen gemeenten op de inzamelkosten en krijgen de drankkartons via hergebruik een tweede leven.