Project

Muggenradar

"Velen van ons storen zich mateloos aan een zoemende mug in de slaapkamer. En de volgende dag zit je met een jeukende maar onschuldige muggenbult. Echter, door klimaatverandering en de veranderingen in onze omgeving, wordt de kans groter dat deze muggen in de toekomst ook ziekten kunnen overdragen. Om een goede beoordeling te kunnen maken van het risico op ziekte, is het van groot belang dat we weten wanneer, waar en welke soorten muggen actief zijn. In dit opzicht kunnen observaties en meldingen van het grote publiek die worden verzameld via citizen science ontzettend waardevol zijn."

Het project in het kort

Het Centrum Monitoring Vectoren (CMV, onderdeel van de NVWA) voert routinematige surveillance uit naar invasieve en inheemse muggensoorten in Nederland. Hiervoor worden muggenvallen gebruikt, aangevuld met monsters van aquatische habitats. Hoe representatief verzamelingen op basis van muggenvallen zijn voor gastheer-vector-contact is onduidelijk, maar door via citizen science aanvullende data te verzamelen over de mate van muggenoverlast die wordt ervaren en over de muggen die binnenshuis worden gevangen, streven we ernaar meer inzicht te verschaffen over de blootstelling aan muggen.

Het hoofddoel van dit project is om een antwoord te vinden op de herhaalde vragen vanuit de gemeenschap over muggen en de overlast die ze veroorzaken. Omdat het niet duidelijk is waar en hoe vaak er sprake is van deze overlast en welke soorten ervoor verantwoordelijk zijn, heeft WUR besloten om onderzoek te doen om antwoorden te vinden op de volgende vragen:

  1. Waar in Nederland komen we muggen tegen?
  2. Wat is de mate van overlast die deze muggen gedurende het jaar veroorzaken?
  3. Wat zijn de risico's van deze muggen met betrekking tot ziekteoverdracht?
  4. Hoe kunnen we overlast voorkomen en hoe kunnen we het risico op ziekteoverdracht beperken?

Een of twee keer per jaar krijgen burgers het specifieke verzoek om in hun omgeving uit te kijken naar muggen en de door hen gedode muggen naar het laboratorium te sturen voor nader onderzoek, waaronder genetische analyses en pathogeendetectie. Daarnaast worden burgers via nieuwsbrieven en andere kanalen gevraagd om wekelijks te rapporteren over de mate van overlast die zij op een bepaalde dag of gedurende een bepaalde periode hebben ervaren. Alle zodanig verkregen informatie wordt gekoppeld aan de variabiliteit van het weer (bijv. hittegolven, warme en natte winters enz.) en andere relevante parameters (bijv. de aanwezigheid van moeras, de geografisch locatie in Nederland enz.). In de toekomst hopen we ons werk te integreren met systemen die automatisch muggen kunnen identificeren op basis van afbeeldingen en opgenomen geluiden.

De resultaten van het project

De grote zichtbaarheid van het Muggenradar-project zorgt er ook voor dat Nederlandse burgers zich beter bewust zijn van hun eigen rol en verantwoordelijkheid in het terugdringen van muggenbroedplaatsen. Bovendien zijn mensen door de regelmatige berichtgeving in de media beter op de hoogte van de biologie van muggen en de mogelijke risico's die ze met zich meebrengen op het gebied van ziekteoverdracht.

Uiteindelijk zal Muggenradar - aan de hand van de meldingen over overlast en de aanwezigheid van muggen in de huiselijke omgeving - bijdragen aan de ontwikkeling van risicomodellen voor ziekten die door muggen kunnen worden overgedragen. Ook geven de resultaten van Muggenradar ons een beter inzicht in hoe mensen in hun eigen omgeving en dagelijks leven omgaan met muggen. Hierdoor zullen we gerichter advies kunnen geven over het bestrijden van muggen en het terugdringen van de overlast.