Vijf vragen over WUR op de VN 2023 Waterconferentie

De vorige top was in 1977. Waarom is er na 46 jaar weer een VN Waterconferentie?

Andeweg: "Water is een steeds belangrijker thema, nu de effecten van klimaatverandering overal ter wereld steeds duidelijker merkbaar worden. We hebben te maken met zeespiegelstijging en risico’s op overstromingen. Andere gebieden worden juist steeds droger. Een globale conferentie over water is belangrijker dan ooit."

Hellegers: "De conferentie laat zien dat er een nieuw besef doordringt om actie te nemen. Door klimaatverandering neemt de beschikbare hoeveelheid zoetwater af. Tegelijk groeit de wereldbevolking en veranderen onze diëten, waardoor de vraag naar water alleen maar toeneemt. Water wordt bovendien steeds meer gebruikt in de energievoorziening, wat extra druk legt op de watervoorraad, waarvan nu 70 procent voor de landbouw wordt gebruikt. Vraag en beschikbaarheid raken op steeds meer plekken uit evenwicht.

We hebben bijvoorbeeld onderzoek gedaan in Jordanië. Daar zal de vraag naar water in 2050 vier keer zo groot zijn als de beschikbare hoeveelheid. De beschikbaarheid is niet eens groot genoeg voor huishoudelijk gebruik. De landbouw wordt daar volledig afhankelijk van gezuiverd afvalwater. Dit soort problemen spelen op veel meer plekken. Op watergebied staan we dus voor enorme opgaven."

Waar gaat WUR op inzetten tijdens de conferentie?

Andeweg: "Water en landbouw zijn vaak nog gescheiden werelden, zowel in Nederland als wereldwijd. Vanuit WUR willen we daar verandering in brengen en water en voedsel gezamenlijk op de agenda zetten."

Terwisscha van Scheltinga: "Wij vinden het belangrijk dat tijdens de conferentie niet alleen naar water wordt gekeken, maar dat er een geïntegreerde blik is. Het werkveld van WUR gaat over de verbinding tussen voedsel, omgeving en duurzaamheid. Dat is wat we op het watervlak graag willen zien, want water speelt een grote rol in de voedselzekerheid wereldwijd.

In droge gebieden helpt een andere vorm van irrigatie van gewassen bijvoorbeeld om water te besparen. Maar zulke maatregelen hebben nog meer nut als je voedselverliezen onderweg naar de markt kunt beperken. Door die bredere blik kom je tot andersoortige oplossingen. Vanuit WUR willen we op de top dus zorgen voor meer verbinding tussen voedsel en water."

Hoe gaat WUR hier aandacht voor vragen?

Hellegers: "Voorafgaand aan de top organiseren we diverse workshops. Dan praten we al over de voedsel- en wateruitdagingen met zoveel mogelijk partijen, zoals producenten, handelaren, beleidsmakers, wetenschappers en vertegenwoordigers van de industrie, de Wereldbank, non-profit organisaties en de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN.

Op vrijdag 24 maart, dus tijdens conferentie zelf, organiseren we bij de VN het side event Make water pivotal in food systems. We belichten dan wateruitdagingen uit verschillende landen waarin het voedselsysteem een rol speelt en bespreken mogelijke oplossingen. We werken toe naar een hoofdstuk over water en voedsel in de Water Actie Agenda. Vervolgens hopen we op toezeggingen van deelnemers, zodat zij na de top gezamenlijk in actie komen."

Hoe gaat WUR zelf bijdragen aan de Water Actie Agenda?

Hellegers: "WUR heeft zich niet alleen gecommitteerd aan het schrijven van een hoofdstuk over water en voedsel voor de Water Actie Agenda, maar zet de komende twee jaar met 7,7 miljoen euro volop in op onderzoek dat nodig is voor water- en voedselvraagstukken."

Wanneer is de top volgens jullie geslaagd?

Gülpen: "Deze top zal nog geen keiharde afspraken opleveren. Het is de eerste keer in bijna 50 jaar dat de VN een conferentie over water organiseert. We hopen wel op een agenda met concrete acties om op te pakken na afloop van de top, zodat het niet alleen bij praten blijft. Het zou mooi zijn als zoveel mogelijk partijen op ons side-event toezeggingen doen om actie te ondernemen."

Andeweg: "De top is voor WUR geslaagd als de voedselproductie hoog op de Water Actie Agenda en de politieke agenda komt te staan. En als we afspraken kunnen maken met verschillende partijen om de komende jaren gezamenlijk aan het water- en voedselvraagstuk te werken."