1.1.1 Wereld

Structureel herstel blijft uit in ontwikkelde landen

Nadat de ontwikkeling van de wereldeconomie in 2011 al tegenviel, is de groei in 2012 verder afgenomen. Vooralsnog is er geen sprake van een structureel herstel in de ontwikkelde landen (IMF, 2013). Het was vooral de ontwikkeling in de opkomende landen in Azië die de wereldgroei ondersteunde (tabel 1.1). De economische groei in de Verenigde Staten was vooral te danken aan een omslag in de woningmarkt en aan de ondersteuning van de financiële sector. Een en ander zorgde voor een toenemende binnenlandse consumptie. Het eurogebied liet in 2012 een economische teruggang zien, die in 2013 nog voortduurt. Wel is de vrees voor het uiteenvallen van de eurozone verminderd.

Daardoor is er sprake van herstel van vertrouwen, hoewel dat broos blijft. De werkloosheid ligt op recordhoogte en blijft vooralsnog stijgen. Ook in de VS neemt de werkgelegenheid verder af. Waar het overheidstekort in het eurogebied door strakke afspraken is teruggebracht tot 3,5% van het inkomen, ligt dit in de VS nog ruim boven de 8%. De Amerikaanse staatsschuld neemt dan ook sneller toe dan die in Europa.

De wereldhandel in goederen is in 2012 gegroeid met 2,3%, aanzienlijk minder dan de 5,6% in 2011. Voor 2013 en 2014 wordt een herstel verwacht, maar de voor Nederland relevante wereldhandel - waarbij landen en productgroepen die relatief belangrijk zijn voor de Nederlandse uitvoer een groter gewicht krijgen - blijft daarbij aanzienlijk achter (tabel 1.2). De belangrijkste reden daarvoor is dat de Nederlandse handel vooral is gericht op het zwakke eurogebied. De hoge olieprijs, tussen de 100 en 120 dollar per vat, en de stijging van de wisselkoers van de euro ten opzichte van de munten van handelspartners, vormen een extra rem op de zwakke Europese economie, aldus het CPB in het Centraal-Economisch Plan (2013).