Wetenschappelijke integriteit borgen

Op 2 september zijn prof. Frans Brom (voorzitter), prof. Herman Eijsackers, prof. Fons Voragen en prof. Akke van der Zijpp benoemd tot leden van de Commissie Wetenschappelijk Integriteit. Zij worden in hun onderzoek bijgestaan door stafmedewerkers van Wageningen UR.

Voorzitter Frans Brom over het belang van integriteit en transparantie: “Wetenschappelijke integriteit is wezenlijk voor wetenschapsbeoefening. Wetenschap staat of valt met samenwerking en onderzoek bouwt altijd voort op het werk van anderen. Dit is alleen mogelijk als onderzoekers van elkaars integriteit kunnen uitgaan. Ook de bijdrage van wetenschappelijk onderzoek aan de omgang met maatschappelijke vraagstukken vereist wetenschappelijke integriteit. Daarom is het belangrijk dat we binnen het wetenschappelijk onderzoek transparant omgaan met klachten over schendingen van wetenschappelijke integriteit.”

Bestrijden en bestraffen

Wat zijn duidelijke schendingen van de wetenschappelijke integriteit? Fingeren, vervalsen, plagiaat plegen, onzorgvuldig omgaan met auteurschap, bewust verkeerd gebruiken van (statistische) methoden en/of resultaten, verwijtbare onzorgvuldigheden bij het onderzoek en wangedrag van collega’s toelaten en verheimelijken.

De Nederlandse universiteiten hebben samen afgesproken dat zij dit soort schendingen categorisch afwijzen, actief bestrijden en zo nodig zullen bestraffen (zie ook website VSNU). Voor dat laatste is een Landelijk Model Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit opgesteld. Om schendingen te voorkómen is de VSNU-gedragscode aangepast en worden schendingen op de website VSNU geplaatst. Ook wordt er in het onderwijs (op BSc-, MSc- en PhD-niveau) aandacht geschonken aan wetenschappelijke integriteit. Bewustwording van wetenschappers (in opleiding) en bespreekbaar maken van dillema’s helpt bij het voorkómen.

Klachtenregeling

Op basis van dit Landelijke Model heeft Wageningen UR haar eigen Klachtenregeling Wetenschappelijke Integriteit Wageningen UR opgesteld, omdat de organisatie zich verantwoordelijk stelt voor het onderzoek dat binnen haar muren verricht wordt of is. Iedere medewerker heeft daar in ook zijn eigen verantwoordelijkheid. Deze wordt in de regeling verwoordt als: ‘Binnen Wageningen UR rust op alle betrokkenen bij het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek een eigen verantwoordelijkheid voor de instandhouding van de wetenschappelijke integriteit. De algemene beginselen van professioneel wetenschappelijk handelen dienen daartoe te allen tijde te worden nageleefd.’ Gegronde vermoedens van misdragingen zal Wageningen UR laten onderzoeken door de Commissie Wetenschappelijke Integriteit.

Commissie en Vertrouwenspersonen

Iedereen kan bij vermoeden van schending een klacht indienen bij deze Commissie, eventueel via het College van Bestuur, de directie van een organisatieonderdeel of één van de Vertrouwenspersonen Wetenschappelijk Integriteit. Deze vertrouwenspersonen fungeren als laagdrempelig aanspreekpunt voor vragen en klachten over wetenschappelijke integriteit. Zij proberen indien mogelijk te bemiddelen of de klacht anderszins op te lossen, adviseren over vervolgacties of verwijzen de klager door naar de Commissie Wetenschappelijke Integriteit. Bij fraude maken zij melding daarvan bij het Bestuur en adviseren zij de betrokkene hiervan melding te maken bij de Commissie. De vertrouwenspersonen leggen achteraf verantwoording af aan het Bestuur in een jaarlijkse rapportage. De vertrouwenspersonen houden rekening met de geheimhouding die verschuldigd is over hetgeen hen in deze hoedanigheid bekend is geworden.

Op dit moment zijn prof.dr.ir. Ellen Kampman en prof.dr.ir. Huub Savelkoul de Vertrouwenspersonen Wetenschappelijke Integriteit van Wageningen UR.

Contact opnemen met de Commissie Wetenschappelijke Integriteit kan via cwi@wur.nl.