Agrodebat 2016: Verbinden gericht op resultaat

Het Agrodebat 2016 beklemtoont bij de toehoorders het gevoel van urgentie om technologische ontwikkelingen te omarmen en op basis daarvan de bedrijfsstrategie te herzien. Algemeen directeur Jack van der Vorst geeft aan dat waar je vroeger elke vijf jaar de strategie onder loep nam, je nu continue bezig moet zijn met de koers. De agrosector moet nog meer in beweging komen en buiten gebaande paden gaan. Stilstaan betekent dat de sector uiteindelijk zijn positie verliest.

Erik van Ommeren - Sogeti

Erik van Ommeren, SogetiLabs, gaat nader in op deze urgentie door het effect van technologie op bedrijven aan te tonen: “Als je denkt dat het nog twee jaar duurt, ben je echt te laat”. Denk aan ontwikkelingen als smart dust, drone delivery en virtual reality voor kippen. Bij implementeren van technologische ontwikkelingen moet je aan meerdere aspecten tegelijkertijd denken. Een technologie wordt succesvol als aan drie voorwaarden wordt voldaan: economisch haalbaarheid, of het technisch mogelijk is en of het sociaal is gewenst.

Economisch platform

Technische mogelijkheden veranderen complete ketenstructuren. Een marktvorm die steeds vaker voorkomt is de ‘two sided market’. Deze markt bestaat uit een economisch platform, waarop twee verschillende gebruikersgroepen elkaar van toegevoegde waarde voorzien. Een belangrijke vraag ook voor de agrosector is wie de beheerder van zo’n platform wordt. Een voorbeeld hiervan zien we in de energiesector, waar Eneco met de introductie van Toon als white brand verschuift van energieleverancier naar platformbeheerder.

'Hoe vaak praat jij met een apparaat?'

De maatschappij accepteert steeds meer van technologie (‘hoe vaak praat jij met een apparaat?’), technologie wordt steeds sneller betaalbaar, energie is vrij beschikbaar en alles wordt meetbaar. Dit zijn de randvoorwaarden van vandaag. Dus wanneer jij je strategie bedenkt, bedenk dan ook welke aannames van het verleden je moet laten loslaten om klaar te zijn voor morgen, aldus Erik van Ommeren.

Online debat

Vier onderzoekers van LEI Wageningen UR zetten vier prikkelende stellingen neer die eerder al via een online debat zijn geagendeerd. Anne Charlotte Hoes trapt af en zet neer dat innovatie in de agrosector minder vanuit de sector zelf plaatsvinden maar met name door jonge ondernemers buiten de sector. Gevestigde partijen in de land- en tuinbouwsector zitten vast in bestaande structuren en patronen. Dat gaat niet veranderen of iets totaal anders doen. De zaal is duidelijk in twee kampen verdeeld. 50% is het eens met de stelling, maar de andere helft is van mening dat het juist de sector is, die de wensen en behoeften van de jonge stadsbewoners vertaalt naar innovatieve concepten. Dat er verbinding moet zijn tussen de stad en de agrosector staat voor alle deelnemers als een paal boven water.

Supermarkt verdwijnt

De supermarkt verdwijnt ter faveure van online platformen. Iets gechargeerd maar volgens onderzoeker Mariët de Haaster-de Winter wel degelijk de nabije toekomst. De consument zoekt gemak in het doen van dagelijkse boodschappen, en dat biedt het online kopen van voeding. De retail denkt hier iets anders over. Ze zien wel dat de functie van de supermarkt verandert en dat het steeds meer zal gaan om beleving en het aanbieden van vers. Zo bieden voedselpakketten geen eigen keus en is de ‘last mile’ logistiek van thuisbezorging een uitdaging, met name financieel. Echter, een op de acht Nederlandse consumenten doet ook dagelijkse boodschappen online en dat aandeel neemt alleen maar toe. Deze nieuwe markt heeft behoefte aan andere vormen van samenwerking en concepten, zoals in verpakking, die de online verkoop en thuisbezorging ondersteunen.

Zorgsector voor agrosector interessante partij

De volgende stelling zorgt eerst voor wat onduidelijkheid, maar de pitch van Eva van den Broek schept al snel helderheid. De zorgsector is voor de agrosector een hele interessante partij om verbinding mee te leggen. Er zijn drie trends te zien: de manier waarop we consumeren verandert (Internet of Food), de segmentatie in doelgroep verandert: personalized nutrition, en de zorg biedt een ander afzetkanaal.

Waarde hangen aan gezonde levensstijl

Deze stelling roept bij het publiek vragen op die gaan over of het mogelijk is waarde te hangen aan een gezonde levensstijl. En waar is het wetenschappelijke bewijs voor het effect van bepaalde voedingsmiddelen op de gezondheid. Heeft het dus wel zin dat de agrosector groenten en fruit ontwikkelt waar bepaalde eigenschappen zijn vergroot? Het is duidelijk dat de manier waarop de consument met voeding en gezondheid omgaat op korte termijn verandert. Een horloge wordt niet langer gebruikt om te kijken of het etenstijd is; op een horloge kan je je bloedwaarden aflezen en die indiceren of het tijd is om iets te eten. Een enorme uitdaging om hier als sector goed op in te spelen.

'Eigendom bedrijfsdata is niet relevant'

Jan Willem Kruize sluit af met de stelling ‘Eigendom van bedrijfsdata is niet relevant’. Het grootste deel is het hier niet mee eens. Het delen van data levert echter voordelen op, het zorgt voor versnelling en innovatie. Het doel van Jan Willem is dan ook dat de sector nadenkt over welke data wel gedeeld kan worden, oftewel open data. Hoe kunnen we door het delen van data meer waarde creëren in de agrosector? En welke waarde heeft data, welke prijs hangen we daar aan? Deze waarde is diffuus en verschilt per partij.

Agrosector moet naar buiten kijken

De agrosector moet naar buiten kijken en nieuwe verbindingen maken. Hierbij gaat het om uiteindelijke doel. Juist het resultaat moet voorop staan bij nieuwe verbindingen. Dit kan zijn wereldwijde voedselzekerheid, behoudt van de Nederlandse toppositie als het gaat om kennis van agrofood of op bedrijfsniveau het creëren van meerwaarde. Tijdens het agrodebat worden door middel van vier stellingen mogelijke verbindingen bediscussieerd die, vandaag of morgen, essentieel zijn voor een blijvend innovatieve sector. LEI Wageningen UR werkt aan deze verbindingen en kijkt uit naar de vervolgdiscussies die zeker komen.