Nieuws

Duur Aanen benoemd tot persoonlijk hoogleraar bij Erfelijkheidsleer

article_published_on_label
30 oktober 2019

De raad van bestuur van Wageningen University & Research heeft Duur Aanen benoemd tot persoonlijk hoogleraar Evolutiebiologie bij de leerstoelgroep Erfelijkheidsleer die wordt geleid door prof. Bas Zwaan. De benoeming is reeds ingegaan op 1 mei jl. Prof. Aanen onderzoekt en doceert fundamentele vragen in de evolutiebiologie, met als specialisatie de evolutie van samenwerking.

Duur Aanen (Hoornaar, 1971) studeerde biologie omdat hij van jongs af aan een brede belangstelling heeft voor de natuur. Na zijn afstuderen aan de Universiteit Utrecht deed hij promotieonderzoek in Wageningen. Hij richtte zich op een onderzoek naar soortvorming bij schimmels die in symbiose leven met bomen. Hierna werkte hij van 2000 tot 2006 aan de Universiteit van Kopenhagen waar hij een onderzoeksprogramma opzette over de evolutie van de symbiose tussen termieten en schimmels. Terug in Wageningen verwierf hij in 2007 een Vidi-beurs van NWO waarmee hij zijn onderzoek aan de evolutie van schimmelkwekende termieten voortzette. In 2015 ontving hij een prestigieuze Vici-beurs voor onderzoek naar de evolutie van samenwerking.

Geen valsspelers in de evolutie

Duur Aanen doet onderzoek naar de fundamentele vraag hoe stabiele samenwerking ontstaat door evolutionaire processen. Hoewel samenwerking tussen organismen potentieel voordeel biedt, zijn er ook risico’s, want partners kunnen profiteren zonder zelf bij te dragen. De vraag rijst: welke factoren verhinderen de evolutie van valsspelers?

Als modelsysteem voor deze vraag gebruikt prof. Aanen schimmels. Afzonderlijke schimmels kunnen andere individuen accepteren en hiermee één kolonie vormen, maar als deze niet als groepseigen herkend worden, juist afstoten. Een belangrijke onderzoeksvraag is de genetische basis van deze herkenning en de evolutionaire dynamiek ervan. In zijn onderzoek maakt prof. Aanen gebruik van theoretische modellen, experimentele evolutie en genoom-analyse.

Biologische en culturele evolutie

Daarnaast onderzoekt Duur Aanen samen met sociaal wetenschappers de overeenkomsten en verschillen tussen biologische en culturele evolutie. Hij maakt zich sterk voor de positie van fundamenteel onderzoek aan de universiteit en is ook actief om de acceptatie van de evolutietheorie te bevorderen op Europese middelbare scholen.

In 2018 organiseerde hij een Lorentz-workshop om de verhouding tussen natuurwetenschap en levensbeschouwing te bepalen, samen met theoloog Gijsbert van den Brink (VU). Deze workshop resulteerde in De Leidse Verklaring over Evolutie en Religie.