Nieuws
Duurzaam produceren draait om geld verdienen én idealisme
Persoonlijk leiderschap in combinatie met economische motieven zijn belangrijk bij de beslissing van bedrijven om een bijdrage te leveren aan duurzaam gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Economische motieven zijn belangrijk ‘omdat de schoorsteen moet blijven roken’. En persoonlijk leiderschap is belangrijk omdat iemand in de top van het bedrijf het voortouw moet nemen om het roer om te gooien. ‘Imago’ kan deze twee typen motieven aan elkaar koppelen, wanneer het gaat om zowel de uitstraling van het bedrijf als de leider. Deze en andere conclusies blijken uit een onderzoek van LEI Wageningen UR. Voor vijf economische sectoren is nagegaan hoe ze momenteel bijdragen aan een duurzaam gebruik van bepaalde ecosysteemdiensten. Een ecosysteemdienst is wat een bedrijf kan gebruiken uit de natuur.
De onderzoekers verstaan onder duurzaam gebruik het plukken van de baten die de natuur (of ecosysteemdiensten) het bedrijf levert, waarbij tegelijkertijd het ecosysteem van waaruit de baten worden onttrokken in stand wordt gehouden. Voor vijf sectoren is in kaart gebracht wat hun daadwerkelijke bijdrage hieraan is, en welke motieven daarbij een rol spelen. De onderzochte bedrijfssectoren zijn: biologische landbouw, FSC-houtproductie, MSC-visserij, waterleidingbedrijven, en de Rabobank.
Beperken schade
Het blijkt dat bedrijven niet specifiek investeren in behoud van ecosysteemdiensten en natuurbescherming maar om het beperken van de schade die men, bijvoorbeeld door het productieproces, toebrengt aan natuur. Bedrijven dragen bij aan duurzame bedrijfsprocessen, ketenverantwoordelijkheid en/of verantwoorde afzetmogelijkheden. Het resultaat kan dan een duurzaam gebruik van ecosysteemdiensten zijn.
Economisch én ideologisch
Bovendien blijkt dat het streven naar duurzaamheid van sectoren niet zozeer begrepen moet worden in termen van concrete investeringen in duurzamere productieprocessen, maar veeleer in een bredere context van wijze van bedrijfsvoeren en de daaraan verbonden visies. Een belangrijk motief daarbij is economisch van aard, en niet (louter) ideologisch.
Risico’s en kansen
Tot nu toe is er veel bekend over motieven om ecosysteemdiensten in stand te houden vanuit het gezichtspunt van een bedrijf. Hierbij staan zaken centraal als de afhankelijkheid van ecosysteemdiensten, de risico’s van schaarste van grondstoffen en de economische mogelijkheden voor het gebruik ervan. Vanuit de maatschappij en het beleid is momenteel steeds meer aandacht voor risico’s en kansen. Dit betekent voor de overheid om meer financiering en commitment vanuit de markt te halen om ecosysteemdiensten in stand te houden.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van het Planbureau voor de Leefomgeving en de WOT Natuur & Milieu.