Project

Gunstige effecten van zink op gezondheid en ontwikkeling van kinderen in Afrika

Een onderzoek onder ruim zeshonderd Tanzaniaanse kinderen moet deze gunstige invloeden vaststellen.

Zink is essentieel voor een gezond immuunsysteem. Kinderen met een gebrek aan zink – zoals vaak in Afrika voorkomt - zijn vatbaarder voor infecties. Behandeling van zinkgebrek leidt tot een sterke afname van diarree, longontstekingen en vermoedelijk ook malaria. Bovendien zijn er sterke aanwijzingen dat zink belangrijk is voor het zenuwstelsel, waardoor kinderen met zinkgebrek moeilijker kunnen leren.

Tanzaniaanse kinderen

Wageningen UR nam enkele jaren geleden het initiatief voor een uniek project in Tanzania, waarin het samenwerkt met Unicef en lokale artsen en onderzoekers. Gedurende een jaar zijn de effecten gemeten van het toedienen van zink en andere voedingsstoffen bij ruim zeshonderd Tanzaniaanse kinderen in de leeftijd van 6 maanden tot 5 jaar.

Vitaminen en mineralen

Een van de belangrijke onderzoeksvragen is of zink op zichzelf een gunstig effect heeft, of alleen in combinatie met vitaminen en mineralen. Als zink op zichzelf al een gunstig effect heeft, kunnen Afrikaanse kinderen worden geholpen door gewassen te telen en te eten die rijk aan zink zijn. Als zink beter of alleen maar werkt in combinatie met mineralen of vitaminen, dan zouden de kinderen die in de vorm van voedingssupplementen moeten innemen.

Biofortification

Het onderzoek kan er toe leiden dat verder onderzoek zal worden gedaan naar de mogelijke rol van ‘biofortification’, dat wil zeggen het kweken van veredelde gewassen die rijk zijn aan essentiële vitaminen en mineralen. Het gebruik van dergelijke gewassen kan een nieuwe, veilige, goedkope en zelfvoorzienende manier zijn om de gezondheid van Afrikaanse kinderen te verbeteren. Het onderzoek is zodoende te beschouwen als een voorloper voor onderzoek naar ‘food-based solutions’ voor gezondheidsproblemen. De invalshoek is hierbij dat niet medisch ingrijpen leidt tot gezondheidsverbetering, maar dat dit wordt bereikt door oplossingen in de landbouw, voedselverwerking en/of voedselinname.

Gezondheidsindicatoren

Het project focust niet uitsluitend op het gezondheidseffect. In het onderzoek worden ook de effecten gemeten op een batterij aan andere gezondheidsindicatoren, zoals groei, voedingsstatus, immuniteit, en neurofysiologische indicatoren van mentale ontwikkeling.

Het onderzoek heeft ertoe geleid dat de lokale bevolking nu beschikt over een eerste gezondheidskliniek. Zo’n zesduizend mensen kregen zodoende primaire medische zorg die anders niet of nauwelijks beschikbaar was. Tenslotte gebruikt Wageningen UR dit onderzoek ook om onderzoekers uit Tanzania en Nederland op te leiden door middel van een promotieonderzoek.