Danone op weg naar CO2-neutraal produceren door gedragsverandering van boeren

Haalbaarheid eigen strategie vooraf onduidelijk

Danone heeft zich een groot doel gesteld: in 2050 is Danone als bedrijf volledig – dus met al z’n divisies en alles wat het doet – CO₂-neutraal. Danone heeft al jaren een strategie rond duurzame melkveehouderij en daarin worden punten benoemd die volgens Danone kenmerkend zijn voor duurzaamheid. Volgens Cees Jan Hollander, Global Farming Expertise Manager bij Danone, waren dat toen ondanks alle expertise ‘punten op papier’.

Er waren kortom een heleboel vragen rondom de haalbaarheid van de strategie wereldwijd. Danone zocht naar een aanpak die zowel voor Danone bruikbaar is, als de goedkeuring heeft van een wetenschappelijk instituut als WUR. Het ging om de meetbaarheid van Danone’s ambities en om hoe je medewerkers, in dit geval boeren, enthousiast krijgt om mee te werken.

Samen met melkveehouders werken aan KPI's

Met behulp van KPI’s kun je de voortgang van een proces of traject meten. De onderzoekers van Wageningen Economic Research en Wageningen Livestock Research hebben eerst gekeken naar de strategie van Danone en aan de hand van Danone’s duurzaamheidsdoelstellingen een onderverdeling met daarbij behorende KPI’s gemaakt. Hollander:

‘Die KPI’s hebben we eerst theoretisch benaderd: Wat zou een theoretisch optimum kunnen zijn? Hoe moet je dat berekenen? Waar haal je de informatie vandaan? Maar dat levert geen sjabloon op dat je de wereld in kan slingeren, want iedere boer is verschillend en per land zijn er ook verschillen. Die verschillen zijn ook het mooie en die willen we ook promoten binnen Danone.’

Danone wilde de haalbaarheid van de KPI’s in de praktijk toetsen en per land kijken of de gevraagde informatie leverbaar was. Het doel was om niet klakkeloos die KPI’s op te laten leveren. De KPI voor de uitstoot van CO₂ is voorgelegd aan Danone-medewerkers en boeren met de vraag of de streefwaarde haalbaar was. Als die niet haalbaar was, dan was de vervolgvraag: ‘Wat hebben jullie nodig en hoe kunnen we jullie daarbij helpen?’ Volgens Hollander heeft WUR geholpen door een heel belangrijke stap in het project in te brengen:

‘Hoe krijgen we mensen, met name melkveehouders, enthousiast om met ons mee te gaan om aan die KPI te werken?’

Het team van WUR heeft Danone het RESET-model voorgesteld. Dit model gaat uit van vijf interventies die zorgen voor gedragsverandering, zoals sociale druk en economische prikkels. Er werd gestart met een project in vier landen: Polen, Frankrijk, Spanje en de VS. De eerste focus van Danone was binnen Europa. Toentertijd haalde Danone melk op in zes landen in Europa, maar omdat het streven naar duurzaamheid een wereldwijde aangelegenheid is, werd er ook buiten Europa gekeken.

Goede samenwerking binnen WUR gaf doorslag

Cees Jan Hollander werkt in een 'global' team dat samen met lokale collega’s verantwoordelijk is voor duurzame landbouw en het inkopen van duurzame melk. Er waren hoge verwachtingen over wat WUR kon betekenen:

‘Een mooi kenmerk van WUR als geheel is dat de verschillende afdelingen met elkaar samenwerken. Social Sciences, Animal Sciences en als er een eventueel een uitstapje gemaakt moet worden naar landbouw, dan kan dat ook. Die divisies werkten heel goed met elkaar samen en dat was voor ons doorslaggevend om met WUR samen te werken. We willen ons niet alleen richten op landbouw: we willen ook de boer erbij betrekken. Social sciences is mega-belangrijk.’

Hollander is enthousiast over het contact met WUR. Diverse projectleden van WUR zijn ook separaat benaderd door collega’s van Hollander met onderzoeksvragen, wat extra aangeeft hoe goed de banden zijn. Hollander:

‘Wat misschien extra opgemerkt mag worden is dat Danone als wereldwijd, commercieel bedrijf voor de aandeelhouders winst moet maken en dat kan soms betekenen dat je tijdens de uitvoering van een project op heel korte termijn plots moet bijsturen. Veranderingen in budgetten, van mensen en van doelen bijvoorbeeld zorgen dan voor een bepaalde druk die ik dan weer moet doorgeven aan het project. Onze snelheid van verandering is gewoon heel hoog en dan merk je dat er snel geschakeld moet kunnen worden. Dankzij de goede contacten en omdat het team ervoor openstond, werd er ook snel geschakeld. Het valt me ook op dat vergeleken met een paar jaar geleden we veel beter op elkaar zijn ingespeeld. Als ik zeg dat iets vanwege tussentijds veranderde doelstellingen anders moet, dan vraagt WUR waar de veranderingen uit bestaan en dan gaan ze daarop door. Die soepelheid zit erin en dat vind ik heel mooi om te zien. Dat zorgt voor een plezierige samenwerking.’