Project

Podium voor Goed Voedsel: initiatieven dragen bij aan de eiwittransitie

Eind 2021 hebben de initiatiefnemers uit Lievelde de Wetenschapswinkel van Wageningen University & Research (WUR) benaderd voor advies bij lokale initiatieven rondom de eiwittransitie.

De eiwittransitie kan worden ondersteund door vele soorten kleinschalige organisaties, van lokale boerderijen tot restaurants of zelfs buurthuizen en supermarkten. De vraag is gesteld op welke manier deze (kleinschalige) organisaties, zoals melkveehouderij ‘Bij Ons op Hommelink’, succesvol hieraan kunnen bijdragen.

Het eten van minder vlees en dit vervangen door alternatieve eiwitten heeft veel voordelen. Een meer plantaardig dieet is o.a. gunstig voor de menselijke gezondheid. Daarnaast is de overgang naar een meer plantaardig productiesysteem ook gunstig voor het milieu.

Op dit moment wordt het grootste deel van de wereldwijde landbouwgrond gebruikt voor het houden van dieren voor de menselijke eiwitconsumptie. Deze grond zou efficiënter gebruikt kunnen worden.

Bijdragen aan de eiwittransitie

In Nederland is er nog weinig bekend over de manier waarop kleinschalige initiatieven met succes kunnen bijdragen aan deze eiwittransitie. Het doel van dit project was daarom om te onderzoeken op welke manier initiatieven met betrekking tot de eiwittransitie succesvol kunnen worden toegepast door (kleinschalige) organisaties in Nederland.

Onderzoeksvragen

Hoofdvraag: Wat voor soort initiatieven, m.b.t. de eiwittransitie, kunnen succesvol door (kleinschalige) organisaties zoals melkveehouderij ‘Bij Ons op Hommelink’ worden geïmplementeerd?

  • Wat voor soort initiatieven m.b.t. de eiwittransitie zijn momenteel aanwezig in de Nederland, wat zijn de kansen en belemmeringen van deze initiatieven?
  • Welke lessen kunnen worden getrokken uit eerdere implementatieprocessen van soortgelijke initiatieven m.b.t. de eiwittransitie?
  • Welke factoren zijn belangrijk bij het implementeren van initiatieven m.b.t. de eiwittransitie?
  • Welke communicatiemethoden kunnen nuttig zijn om draagvlak te creëren in de omgeving (zoals bij belanghebbenden)?
  • Wat zijn perspectieven voor het opzetten van dit initiatief bij melkveehouderij Hulshof – ‘Bij Ons op Hommelink’ of soortgelijke initiatieven in de toekomst?

Om meer inzicht te krijgen in de opvattingen over het toepassen van zulke initiatieven werd er een bestaande casus bestudeerd: melkveehouderij ‘Bij Ons op Hommelink’ die initiatieven rond de eiwittransitie zou willen toepassen. De bevindingen uit deze casus werden onderbouwd en aangevuld met informatie uit wetenschappelijk literatuuronderzoek, bureauonderzoek, interviews en telefoongesprekken, om tot een breed overzicht te komen.

Succesvolle factoren bij de implementatie van initiatieven m.b.t. de eiwittransitie

Uit het onderzoek volgden meerdere factoren die initiatieven succesvol maken: lokale uitvoering van het initiatief, het gebruik van sociale media en het belang van communicatiestrategieën. Deze succesfactoren hebben geleid tot een overzicht met aanbevelingen voor initiatieven die direct toe te passen zijn. Er zijn verschillende manieren waarop kleinschalige organisaties bij kunnen dragen aan de eiwittransitie, zoals educatie, samenwerking en het groeien van een gewas. Binnen deze categorieën werden 16 verschillende initiatieven geselecteerd, zoals het verbouwen van sojabonen, het organiseren van proefsessies of aansluiting bij een bondgenootschap. Door deze variatie zijn de initiatieven toepasbaar voor een brede doelgroep.

Advies

Dit onderzoek heeft een basis gelegd om meer inzicht te verkrijgen in de succesvolle toepassing van initiatieven voor de overgang naar meer plantaardig eiwit. In de toekomst kunnen verschillende stappen worden genomen om nog meer inzicht te verkrijgen in deze initiatieven. Ten eerste zijn marktonderzoek en financieel onderzoek nodig om erachter te komen of een initiatief in de smaak valt bij de lokale doelgroep en om te ontdekken of een initiatief financieel haalbaar is voor een organisatie.

Daarnaast kan meer inspiratie geput worden uit andere landen die bepaalde initiatieven al succesvol hebben toegepast. Nog een stap kan zijn om een bondgenootschap op te starten, zodat kleinschalige initiatieven rond de eiwittransitie contact met elkaar kunnen opnemen.

De bevindingen uit het onderzoek verricht door de studenten zijn samengesteld in een adviesrapport en samengevat in deze brochure.