PPS Kringloopsluiting van Nutriënten uit Afvalwater en Proceswater (KNAP)

De ontwikkeling en uitrol van systemen waarmee nutriënten worden teruggebracht in de (voedsel)kringloop ervaren diverse barrières op het snijvlak van technologie, kennis, regelgeving, samenwerking en economie. Om die reden richt dit onderzoek op het integraal sluiten van nutriëntenkringlopen vanuit de communale en industriële afvalwatersystemen, waarmee zowel in de ontwikkeling van concepten als in de praktijk nutriëntenkringlopen worden gesloten. Het doel is om terugwinning en hergebruik van nutriënten uit afvalwater richting landbouw (of daarbuiten) naar een hoger niveau te tillen, door middel van vier samenhangende werkpakketten:

1. De ontwikkeling van een kwaliteitssysteem voor gerecyclede meststoffen uit communaal en industrieel afvalwater, inclusief systeem- en scenarioanalyse voor macronutriënten;
2. Realisatie van cases rondom communaal afvalwater waarin de verwaarding van nutriëntrijke producten (centraal en decentraal herwonnen) gecombineerd wordt met de ontwikkeling van het kwaliteitssysteem;
3. Realisatie van cases rondom industrieel afvalwater (proceswater) waarin de verwaarding van nutriëntrijke producten afkomstig van de agri-food industrie en MKB bedrijven gecombineerd wordt met de ontwikkeling van het kwaliteitssysteem;
4. Projectmanagement, stakeholderoverleg en disseminatie rondom het kwaliteitssysteem en de cases, waarbij relevante bedrijven, overheden (nationaal, provinciaal, gemeentelijk, waterschappen) en
   andere partijen worden betrokken bij de ontwikkeling van het kwaliteitssysteem en realisatie van de cases.

De communale afvalwater cases zijn:

• Verwaarding van geconcentreerde stikstof houdende vloeibare meststoffen;
• Verwaarding van vaste mineraal/fosfaat houdende meststoffen uit communaal afvalwater;
• Verwaarding van ontwaterd slib en digestaat afkomstig van behandeld zwart water;
• Opwaardering brongescheiden decentrale sanitatie (urine, mogelijk zwart water en GFT);
• Circulaire akkerbouw met gerecyclede meststoffen uit afvalwater in Flevoland.

De industriële afwater cases zijn:

• Duurzame toepassing van waardevolle nutriënten uit agri-food industrie;
• Verwaarding van digestaat afkomstig van verwerkte voedselresten;
• Circulaire glastuinbouw met meststoffen uit afvalwater;
• Toepassing van waardevolle nutriënten uit afvalwater van de brouw- en zuivelindustrie.

Het resultaat van dit project bestaat uit de volgende onderdelen:

• Uitgewerkt kwaliteitssysteem voor gerecyclede producten en meststoffen uit communaal en industrieel afvalwater, met specifiek aandacht voor uitdagingen in wet- en regelgeving [Werkpakket 1];
• Actueel inzicht in de grootste lekkages van macronutriënten uit het Nederlandse nutriëntensysteem [WP1];
• Verscheidenheid aan cases waarin op centrale en decentrale wijze nutriënten uit communaal en industrieel afvalwater worden teruggewonnen en hergebruikt, in interactie met de ontwikkeling van het kwaliteitssysteem [WP2, WP3];
• Detailinformatie over de landbouwkundige waarde, kwaliteit en veiligheid van de afzonderlijke gerecyclede meststoffen [WP1, WP2, WP3];
• Draagvlak van relevante partijen voor het kwaliteitssysteem en de realisatie van cases gedurende en na afloop van het project met betrekking tot overheden, bedrijven en kennisinstellingen [WP4];
• Opsomming van bestaande barrières in wet- en regelgeving die een belemmering vormen voor het optimaal verwaarden van nutriëntrijke reststromen [WP1, WP2, WP3, WP4].

Het project vult de leemte voor het behalen van de ambities en doelstellingen om nutriënten te herbenutten vanuit het afvalwatersysteem, waarbij zoveel mogelijk gebruik gemaakt wordt van (lokaal) beschikbare grondstoffen. Achterliggende doelen zijn:

• De input van ‘fossiele’ nutriënten via o.a. veevoer- en kunstmestimport zoveel mogelijk verminderen;
• Meerwaarde halen uit de circulaire benutting en valorisatie van nutriënten uit afvalwater;
• Nutriëntenkringlopen in het voedselsysteem zoveel mogelijk verkleinen/verkorten en zo lokaal mogelijk sluiten;
• Verwijderen en beheersbaar maken van contaminanten in circulaire afvalwatersysteem om veilig hergebruik van producten mogelijk te maken;
• Emissies naar bodem, water en lucht brongericht verminderen.