Rift Valley fever virus (RVFV)

Ziektebeeld bij dieren

Rift Valley fever (RVF) is een ziekte van herkauwers (runderen, schapen, geiten) en de mens die zich op dit moment manifesteert op het Afrikaanse continent. De ziekte kan tijdens uitbraken miljoenen dieren en tienduizenden mensen treffen. Het virus veroorzaakt vooral ernstige ziekte in schapen, maar ook runderen en geiten zijn gevoelig. In pasgeboren lammeren is het overlijdenspercentage vrijwel 100%. Het overlijdenspercentage neemt af met de leeftijd, maar is voor volwassen schapen nog altijd zo’n 20%. Daarnaast veroorzaakt het virus in drachtige schapen massaal abortus.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Infectie bij mensen

Mensen kunnen geïnfecteerd raken via de beet van een geïnfecteerde mug, maar vooral na contact met geaborteerd dierlijk weefsel. Infectie van mensen resulteert in hoge koorts, ernstige hoofdpijn en griepachtige verschijnselen. Complicaties van de infectie zijn tijdelijke of permanente blindheid als gevolg van ooginfecties, hersenontsteking en/of ernstige inwendige bloedingen en functiestoornissen van meerdere organen. Mensen die de laatstgenoemde symptomen ontwikkelen kunnen aan de infectie overlijden.

Waar komt het virus voor?

Het verspreidingsgebied van het Rift Valley fever virus is tot nu toe beperkt gebleven tot Afrika en het Arabische schiereiland. Echter de muggen die het virus in deze gebieden verspreiden, komen ook in (West)-Europa en (Noord-)Amerika voor. Vandaar ook de toenemende zorg dat dit virus zich in Nederland zou kunnen vestigen.

Animatie: verspreiding van RVF (1930-2018)

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de Video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Vaccins

Tegen het virus bestaan er voor mensen tot nu toe geen vaccins of antivirale middelen. Voor gebruik in dieren heeft men in Afrika de beschikking over drie verschillende vaccins. Geen van deze vaccins is geregistreerd voor gebruik in Europa.

• Een geïnactiveerd vaccin, dat matig effectief is en herhaalde vaccinatie vraagt.
• Twee levend-verzwakte vaccins, genaamd Smithburn en Clone 13, welke niet veilig zijn voor drachtige dieren.

Vaccinontwikkeling door WBVR

Rift Valley fever virus is een ziekteverwekker die is ingeschaald in veiligheidsklasse BSL3. Bij Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) zijn onderzoeks- en stalfaciliteiten aanwezig die aan deze eisen voldoen. Mede door deze faciliteiten is een uitgebreid onderzoeksprogramma naar diermodel- en vaccinontwikkeling voor RVFV mogelijk. Dit heeft geresulteerd in de ontwikkeling van een nieuw levend-verzwakt vaccin dat optimaal veiligheid en effectiviteit combineert.

Vaccinatie-experimenten met jonge lammeren en drachtige schapen hebben laten zien dat het vaccin volledige bescherming biedt na een enkelvoudige toediening en tevens dat het vaccin veilig toegediend kan worden tijdens de dracht.

Momenteel worden additionele veiligheids- en effectiviteitsstudies uitgevoerd volgens de richtlijnen van de Europese Pharmacopeia en de European Medicines Agency. Wij verwachten dat het vaccin binnen enkele jaren beschikbaar zal komen voor zowel Afrika als Europa en dat daarmee toekomstige sterfte, dierenleed en economische schade zal worden voorkomen.