Thymol-producten zoals Thymovar en Apiquard

Thymol is een etherische olie die in planten voorkomt. Het is een stof die een rol speelt bij de generieke afweer van planten tegen planteneters. Het wordt tegenwoordig vooral synthetisch geproduceerd. Er zijn twee thymol-producten voor de bestrijding van varroa toegelaten zijn in Nederland: Thymovar en Apiguard.

Thymol wordt in kristalvorm in een volk gebracht, waarna het via een textielplaatje (Thymovar) of een gel (Apiguard) gecontroleerd verdampt. Mijten die met de thymol-damp in contact komen worden vergiftigd, waarschijnlijk doordat neuroreceptoren geblokkeerd worden. Andere neuroreceptoren zijn minder gevoelig, waardoor er uiteindelijk een selectie kan plaatsvinden op mijten met een verminderde gevoeligheid voor thymol. Dit betekent dat varroa er mogelijk resistent tegen kan worden. Voor een goede werking moet de bodem afgesloten worden. Een effectiviteit van 95% is haalbaar als de volledige behandeling wordt uitgevoerd. In de praktijk valt de effectiviteit vaak lager uit.

Wanneer moet ik het toepassen?

Een volledige behandeling met een Thymol-product duurt minimaal 6 weken en kan alleen in de zomer toegepast worden. Het is daarom belangrijk uiterlijk 15 juli te starten met een behandeling. Lukt dit niet dan is het beter een andere bestrijdingsmethode te gebruiken.

Varroa bestrijding

Schadelijkheid voor bijen

Thymol is in hoge concentraties giftig voor bijen. Het is daarom erg belangrijk de juiste dosis en de juiste blootstelling te realiseren. Is de dosis te hoog, dan kan het problemen opleveren voor de bijen. Het is daarom van groot belang dat de genoemde (en uitgebreid geteste) formuleringen worden gebruikt. Er kan broedschade optreden bij het gebruik van Thymovar. Dit gebeurt als Thymovar binnen 10 cm van het broed geplaatst wordt. Er zijn geen negatieve effecten van Apiguard beschreven. Het wordt afgeraden zelf een formulering met thymol-kristallen te maken. De kans op een verkeerde dosering is erg groot.

Schadelijkheid voor mensen

Direct contact met huid en ogen moet vermeden worden. Het dragen van handschoenen wordt aanbevolen.

Hoe werkt het?

Thymol is een etherische olie die in planten voorkomt. Het is verkrijgbaar als Thymovar of Apiguard. Een effectiviteit tot 95% kan gehaald worden, maar meestal valt de effectiviteit lager uit.

Veiligheidsmaatregelen

  • Gebruik handschoenen.

Randvoorwaarden voor een goede bestrijding

  • Er moet broed aanwezig zijn.
  • De kast moet aan de onderzijde afgesloten zijn (varroa-lade of onderlegger).

Residuen

Thymol-resten kunnen in honing en was achterblijven, maar deze worden snel afgebroken. Toch is het verstandig de volgende regels in acht te houden:

  • Oogst geen honing die tijdens of tot 1 week na de behandeling verzameld is. In de praktijk betekent dit dat de zomerhoning vóór de behandeling geoogst moet zijn.
  • Bijenhouders die een najaarsdracht (heide, zeeaster) bezoeken moeten de behandeling een week voordat ze reizen afgerond hebben en alleen honing oogsten uit een honingkamer.