Het Ronde Landschap: Landschapsgestuurde klimaatadaptatie - natuur-inclusief en circulair

Door op strategische plekken meer ruimte geven aan groen, natuur en water kan zowel wateroverlast als watertekort worden voorkomen en ontstaat er leefgebied voor planten en dieren. In plaats van een probleem op te lossen met een technocratische, “grijze” maatregelen is het beter om natuurlijke, “blauwe en groene” oplossingen te vinden door gebruik te maken van de eigenschappen van het natuurlijke systeem. Deze oplossingen zijn in potentie duurzamer en minder schadelijk voor de omgeving, en er zijn minder grondstoffen nodig. Bovendien worden steden óók nog eens aangenamer en gezonder om in te leven.

Stad en landelijk gebied in samenhang

Het stedelijke en het omringende landelijk gebied kunnen niet los van elkaar worden gezien, ze maken deel uit van hetzelfde natuurlijke systeem. Zeker wanneer een plangebied klein is, zoals een stad of een gemeente, is het van belang om het natuurlijke systeem en de processen daarin te beschouwen op een hoger schaalniveau. Vaak kunnen opgaven in het stedelijk gebied worden voorkomen of opgelost door elders, in het landelijk gebied, maatregelen te treffen.

Onderzoek in Case studies op de hoge zandgronden

In het project Het Ronde Landschap onderzoeken we hoe in een gebiedsproces landschaps- en natuurgebaseerde oplossingen kunnen worden gevonden en verwerkt in een toekomstbeeld. We onderzoeken hoe landschaps- en natuurgebaseerde oplossingen doorwerken in de beleids- en planvormingsprocessen en wat een dergelijke visie bijdraagt aan de transitie in een gebied. Dit doen we in een aantal case studies, met ieder hun eigen schaalniveau. Deze case studies bestaan uit opdrachten van regionale overheden (gemeente, provincie, waterschap) die ons benaderd hebben naar aanleiding van de visie “Een natuurlijke toekomst voor Nederland in 2120, met de vraag om ook een natuurlijke visie voor hun gebied te ontwikkelen.

We focussen ons in Het Ronde Landschap op de hoge zandgronden. In dit deel van Nederland is kennis van het natuurlijke basissysteem op een hoger schaalniveau cruciaal voor het vinden van integrale oplossingsrichtingen vanwege de hoogteverschillen in het gebied. Veel steden op de hoge zandgronden zijn bijvoorbeeld te vinden aan de benedenloop van beken. Oplossingen voor bijv. wateroverlast in deze steden zijn juist te vinden in hoger gelegen bovenstroomse gebieden.

Onderzoek van rol visieontwikkeling in gebiedstransitie

In dit project onderzoeken of en hoe de landschappelijke systeembenadering, zoals die wordt toegepast in Het Ronde Landschap, bijdraagt aan de transitie naar een biodiverse, circulaire en klimaatneutrale samenleving. Dit doen we door interactief en reflexief bij te dragen aan de beleids- en bestuurlijke processen in casusgebieden.

We participeren als onderzoekers in de processen in de cases en onderzoeken wat de rol en impact kan zijn van ontwerpend onderzoek om de beoogde transitie in te zetten.

We analyseren en evalueren het proces in de cases in termen van bestaande transitiemodellen. We onderzoeken hoe ontwikkelingen in bestaande technische, sociale en conceptuele stelsels en concrete vernieuwingsinitiatieven zich tot elkaar verhouden.