Wintersterfte van bijenvolken 2020-2021 : resultaten van een enquête naar wintersterfte onder bijenvolken in Nederland in de winter van 2020-2021

Samenvatting

Ieder jaar wordt in Nederland een monitor gehouden onder bijenhouders naar de gezondheidstoestand van hun bijenvolken en de manier waarop ze bijenhouden. De voornaamste uitkomst van deze enquête is de wintersterfte, die een indicatie geeft van de gezondheidstoestand van de gehouden populatie bijenvolken in Nederland. Dit rapport geeft een overzicht van de resultaten van deze monitor. De monitor is gehouden in april en mei van dit jaar en bestond uit een vragenlijst met als doel basisgegevens over de bijenhouders en de bijenhouderij te verzamelen. Een tweede deel bestond uit een vragenlijst die ieder jaar wordt opgesteld in samenwerking met instituten die participeren in de COLOSS werkgroep monitoring. Hier doen meer dan 35 landen, voornamelijk in Europa aan mee. De enquête bestaat ieder jaar uit dezelfde drie onderdelen: het eerste gedeelte gaat over de gegevens van de bijenhouder, het tweede gedeelte over de bepaling van de wintersterfte en het laatste gedeelte is de COLOSS-enquête met een aantal toegevoegde vragen die relevant zijn voor de Nederlandse bijenhouderij. Deze toegevoegde vragen kunnen aangepast worden naar gelang de wens van de opdrachtgever en de kennisbehoefte. In de winter van 2020-2021 overleefde 84,2% van de bijenvolken de winter en ging 15,8% van de gehouden populatie bijenvolken dood. Dit is meer dan de twee voorgaande jaren toen respectievelijk 13,1% (2019-2020) en 9,2% van de bijenvolken de winter niet overleefden. 52% van de bijenhouders rapporteerde geen sterfte van volken in de winter. Dit is een kleiner deel van de bijenhouders dan in het voorgaande jaar (61%). Op basis van de respons wordt het aantal bijenvolken per bijenhouder in Nederland geschat op 8,19. Doorgerekend naar het aantal bijenvolken in Nederland, komen we uit op een schatting van 81.995 bijenvolken. Een aantal andere highlights van de resultaten: De respondenten oogstten gemiddeld zo’n 14,8kg honing per bijenvolk. Dit is bijna een verdubbeling ten opzichte van vorig jaar (8kg). De prijs voor een kilogram honing die respondenten rekenen is €9,60 en de productiekosten komen uit op een gemiddelde van €546,- per respondent. 72% van de respondenten geeft aan niet te reizen met hun bijen. 14% van de bijenhouders geeft aan niet aan varroa-bestrijding te doen. De resultaten van de COLOSS-enquête worden in internationaal verband geanalyseerd en vergeleken met de resultaten uit andere landen. In totaal doen zo’n 35 landen mee aan de COLOSS-enquête. De resultaten worden in de loop van 2021 ter publicatie aan een wetenschappelijk tijdschrift aangeboden.