Surveillance van STEC in Nederland, 2018

Summary

In 1999 startte de surveillance van shigatoxineproducerende Escherichia coli (STEC) in Nederland met de meldingen van STEC O157-infecties. In 2007 zijn STEC non-O157-infecties hieraan toegevoegd. Per juli 2016 is de focus van de STEC-surveillance verschoven naar acute en ernstige(re) infecties middels nieuwe meldingscriteria. In 2018 werden 488 patiënten met een STEC-infectie gemeld, waarvan 59 patiënten met een STEC O157-infectie, 87 met een STEC non-O157-infectie, waaronder 23 STEC O26, en 342 patiënten met STEC zonder verdere typering. 21 patiënten werden gemeld met hemolytisch-uremisch syndroom (HUS) (5x O157, 6x O26, 10x zonder informatie over O-typering). STEC O157 blijft daarmee het belangrijkste serotype in Nederland, gevolgd door STEC O26. Voor het vaststellen van mogelijke bronnen van infectie onderzoekt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) monsters van voedsel en landbouwhuisdieren op STEC. In de niet-humane isolaten werden voornamelijk STEC O146, O113, O38 en O91 aangetroffen. Door de overstap naar het gebruik van whole genome sequencing (WGS) voor alle STEC-isolaten, is de clusterdetectie versneld en verbeterd. Er werden in 2018 meerdere WGS-clusters van patiëntisolaten gezien, maar geen met zowel humane als voedselisolaten. Met de invoering van de nieuwe meldingscriteria is het aantal meldingen gedaald, maar stijgt het aandeel meldingen zonder isolaat. Dit vormt een bedreiging voor de surveillance, omdat het opsporen van een cluster zeer afhankelijk is van de beschikbaarheid van een STEC-typering, en de bevestiging van een cluster met WGS wordt gedaan.

STEC is een bacterie die maag-darmklachten kan veroorzaken. De symptomen variëren van diarree tot hemorragische colitis en HUS. (1) STEC is een zoönose waarvan herkauwers, met name runderen, het belangrijkste reservoir zijn. (2) STEC-infecties zijn vaak het gevolg van de consumptie van besmet voedsel, maar transmissie via het milieu lijkt ook belangrijk. (2, 3) Acute STEC-infecties zijn meldingsplichtig volgens de Wet publieke gezondheid (Wpg), vanwege de ernst van de ziekte - vooral bij kleine kinderen en ouderen - en het risico op grootschalige uitbraken. In dit artikel presenteren we de resultaten van de surveillance voor het jaar 2018.