Meer dan landherstel: leren van de successen van kleinschalige landbouwgemeenschappen

Landdegradatie blijft een alomtegenwoordige bedreiging voor het functioneren van ecosystemen en het levensonderhoud op het platteland, waardoor landherstel hoog op de mondiale en nationale agenda's voor duurzame ontwikkeling staat. Ethiopië is een voorbeeld van deze uitdaging, waar degradatie – in combinatie met terugkerende natuurlijke en door de mens veroorzaakte schokken – de bedrijfssystemen van kleine boeren blijft belasten. Ondanks decennia van landherstelprogramma’s door de overheid en haar partners, lopen de prestaties van de gemeenschappen sterk uiteen. Met behulp van een transdisciplinaire benadering heeft deze studie 72 goed, gemiddeld en slecht presterende gemeenschappen in de Ethiopische hooglanden onderzocht om te begrijpen waarom sommige gemeenschappen blijvend succes boeken met herstel, terwijl andere extra ondersteuning nodig hebben. Uit de bevindingen blijkt dat sterk lokaal leiderschap, een hoge mate van zelforganisatie en zinvolle participatie doorslaggevend zijn voor effectieve en duurzame herstelresultaten. Gemeenschappen met deze kenmerken hebben niet alleen meer succes met het herstellen van aangetaste landschappen, maar tonen ook een groter vermogen om innovaties toe te passen en hun landbouwsystemen aan te passen aan veranderende ecologische en sociaaleconomische omstandigheden. Deze studie concludeert dat de sociale en institutionele kracht van lokale gemeenschappen een belangrijke basis vormen voor duurzaam herstel van landschappen en veerkrachtige kleinschalige landbouw.