Wereldwijde modellering van meerdere verontreinigende stoffen: Nieuwe perspectieven voor het riviertransport van nutriënten, plastics en chemicaliën.

Dit proefschrift beoordeelt het riviertransport van nutriënten, plastics en chemicaliën naar kustwateren wereldwijd over deelstroomgebieden in de 21e eeuw, in het kader van sociaaleconomische ongelijkheid en klimaatgerelateerde hydrologische veranderingen. Het nieuwe MARINA-Multi model laat zien dat diffuse bronnen in 2010 verantwoordelijk waren voor meer dan 95% van het wereldwijde riviertransport van stikstof en macroplastics, terwijl puntbronnen voor circa 40% bijdroegen aan het riviertransport van fosfor en microplastics. In 2100 zal volgens toekomstscenario’s voor meerdere verontreinigende stoffen 56%-78% van de wereldbevolking in sterker vervuilde deelstroomgebieden wonen, met alarmerende verontreinigingsniveaus richting de Indische Oceaan. Daarnaast wordt verwacht dat inkomensverschillen de waterkwaliteit in 2050 verder beïnvloeden: deelstroomgebieden met hoge inkomens ervaren meer plasticvervuiling door verstedelijking, terwijl deelstroomgebieden met lage inkomens in Afrika en Zuid-Azië kampen met meerdere verontreinigde stoffen. Afrikaanse deelstroomgebieden tonen daarnaast grotere variaties in riviertransport door toekomstige klimaatgerelateerde hydrologische onzekerheden. Nieuwe perspectieven voor het verbeteren van modellen voor meerdere verontreinigende stoffen verbreden het toepassingsgebied, verbinden sectoren en pakken onzekerheden aan.