Blog

Blog 3: Druk programma, door Kyra

Afgelopen week was het alweer de tweede keer veldwerk op Marker Wadden. Ook dit keer namen we weer een hele hoop spullen mee om over te zetten op de Nieuwe Horizon, de boot die ons naar Marker Wadden brengt. Eenmaal aangekomen bij de Nederzetting bespreken we, onder het genot van een kop koffie of thee, eerst het plan van aanpak. Het programma is druk! We willen deze keer namelijk niet alleen fuiken uitzetten, maar ook vissen met de zegen. Dat is, in tegenstelling tot het zetten van fuiken, een actief vistuig. Hiermee kun je bepalen welke vissoorten er op dat moment op een bepaalde plek aanwezig zijn, terwijl je met fuiken juist beter inzicht krijgt in welke soorten zich tussen habitats verplaatsen.

Met de boot naar de natuureilanden

We varen met een volgeladen boot richting de natuureilanden om fuiken uit te zetten en te vissen met de zegen. De wind is stevig — windkracht vier — en ondanks het zonnetje is het best koud. Het uitzetten van de fuiken doen we op dezelfde plekken als de vorige keer. Dat gaat al een stuk sneller en efficiënter. Voor de zekerheid verstevigen we de fuiken met extra stokken, in de hoop dat ze blijven staan met die harde wind.

Daarna gaan we met de zegen langs een aantal stukken oever. Joey vaart de zegen uit, terwijl een van ons het andere uiteinde vasthoudt. Vervolgens halen we samen het net weer binnen, wat best zwaar werk is. Helaas vangen we bij deze eerste zegentrekken vooral Kaukasische dwerggrondels — niet erg spectaculair.

Screenshot 2025-05-11 195026.png
Screenshot 2025-05-11 202401.png

Het binnenhalen van de zegen moet goed gecoördineerd gebeuren om te voorkomen dat vissen weer uit het net ontsnappen (credits: Joep de Leeuw).

De zegentrekken van de volgende dag zijn wél een stuk interessanter! Bij fuiklocatie ‘de Kluut’ begint het net ineens flink te spetteren: er zitten twee enorme karpers in van 85 centimeter, én een roofblei van bijna 50 centimeter. Nadat we ze snel hebben gemeten, zetten we ze op de foto en laten we ze weer vrij.

Voordat de karpers vrij worden gelaten, meten we ze eerst op, ook al bleek het meetbordje iets aan de kleine kant (credits: Joey Volwater).
Voordat de karpers vrij worden gelaten, meten we ze eerst op, ook al bleek het meetbordje iets aan de kleine kant (credits: Joey Volwater).

Piek gemist?

Ook bij de Fuut, Kluut, Flamingo en Baardman hebben we opnieuw fuiken uitgezet. Wat me opvalt tijdens het legen, is dat de vangst kleiner lijkt dan in april. Ook soorten waarvan we veel hadden verwacht – zoals paaiende karpers en jonge snoeken – lieten zich nauwelijks zien. De jonge snoekjes waren er al wel, maar verscholen zich nog stil in de oeverzones.

“Dat zou kunnen komen door het droge en warme voorjaar,” speculeren Joep en Joey. “We hebben de veldwerkdata afgestemd op voorgaande jaren, maar het lijkt alsof we net de piek hebben gemist.” Wat dat betreft is een nat en koud voorjaar beter voor de visstand – maar iets minder prettig voor ons. Gelukkig hebben we deze week weer veel geluk met het weer. Op de tweede dag schijnt de zon volop en neemt de wind af naar ongeveer windkracht twee.

De fuiken worden geleegd en opgeruimd nadat ze een nacht in het water hebben gestaan (credits: Joep de Leeuw).
De fuiken worden geleegd en opgeruimd nadat ze een nacht in het water hebben gestaan (credits: Joep de Leeuw).

Toch ging er één fuik omver, waarschijnlijk door aangespoeld materiaal in combinatie met de stroming van de vorige dag. De wind bleek ook gevaarlijk bij het aanmeren. “Wat doet onze boot daar?” roept Joep, als we zien dat de boot ineens een eind van de kant afdrijft. Het water is te diep om hem met een waadpak te bereiken, dus Joey offert zich op en springt in het koude water om hem achterna te gaan.

De vangst

Hoewel de vangst minder lijkt dan in april, vangen we nog steeds vergelijkbare soorten: vooral blankvoorn, brasem, alver, aal en driedoornig stekelbaarsje. Bij de fuut zat zelfs een prachtig grote zeelt in een van de fuiken.

Niet alle vissen gingen direct terug het water in. Maria was namelijk ook mee om opnieuw haar onderwatercamera’s te testen. Daarnaast werd een deel van de vissen tijdelijk bewaard in emmers met luchtpompjes, om hun uitwerpselen te verzamelen. PhD-student Gijs van Beilen doet namelijk onderzoek naar het voedselweb op Marker Wadden. Via de uitwerpselen van vissen en isotoop-analyse bepaalt hij wat elke soort eet en op welk trofisch niveau ze in het voedselweb staan.

PhD-student Gijs verzamelt poepjes om isotoop-analyse op uit te voeren (credits: Joep de Leeuw).
PhD-student Gijs verzamelt poepjes om isotoop-analyse op uit te voeren (credits: Joep de Leeuw).