Tom Arnold: "Toeleveringsketens moeten weerbaarder worden"
Volgens Tom Arnold staat duurzame transformatie van voedselsystemen pas een jaar of tien op de agenda. Sindsdien is de taal enorm veranderd, signaleert de Ierse landbouweconoom, die leidinggeeft aan de expertgroep die de noodzaak voor een International Platform for Food Systems onderzoekt.
Wereldwijd is de agrofoodsector verantwoordelijk voor 30% van de broeikasgasemissies. De biodiversiteit en de waterkwaliteit hebben zwaar te lijden onder landbouwactiviteiten. Tegelijkertijd speelt er de triple burden of malnutrition: naar schatting één op de drie mensen in de wereld lijdt aan ondervoeding, verborgen honger (een tekort aan nutriënten) of overgewicht/obesitas. Al deze factoren tezamen zorgen ervoor dat het politiek momentum voor transformatie van voedselsystemen groot is. De Food System Summit van de Verenigde Naties die in 2021 plaatsvond, was volgens Arnold een belangrijke mijlpaal; sindsdien praten 140 landen in dialooggroepen over noodzakelijke veranderingen.
COVID-19 keerpunt
Arnold noemt ook COVID-19 als keerpunt: “De pandemie heeft ons laten zien hoe kwetsbaar voedselsystemen zijn, mede door de lange supply chains. Ze moeten weerbaarder worden, bijvoorbeeld door meer voedsel lokaal te produceren. En dat alles op een duurzame wijze.”
Hij verwacht dat de oorlog in Oekraïne op de langere termijn weleens een driver of change kan zijn. Hij wijst op de energieprijzen die eerst sterk stegen en waarvan de trend naar zijn verwachting omhoog zal blijven wijzen: “Daardoor kijken boeren naar hun energiegebruik. En door de stijgende voedselprijzen zal meer focus komen te liggen op regionale voedselzekerheid. De Europese Commissie ziet dit ook en heeft hierover in maart van dit jaar een paper uitgebracht. Veelzeggend is ook dat de Afrikaanse Ontwikkelingsbank een miljard dollar wil besteden aan stimulering van voedselproductie, om zo minder afhankelijk te zijn van importen.”
Wetenschappers als influencers
Arnold blikt terug naar de beginjaren 70, toen er op de hoogste politieke niveaus oprechte zorgen waren over de wereldwijde honger: “De zorgen van nu zijn complexer: hoe voeden we 10 miljard mensen en bevechten we tegelijkertijd klimaatverandering? We hebben weer dezelfde nodig als toen, met wetenschappers als influencers van beleid en politiek. Wageningen met zijn lange historie is een uitstekende plaats om die discussie te starten.”