Nieuws
Verkenning leren en evalueren transitie landelijk gebied
PBL (Planbureau voor de Leefomgeving), VU Athena en WUR bereiden een lerende evaluatie van de transitie van het landelijk gebied voor. Dat doen we op verzoek van het Rijk, de provincies, gemeenten en waterschappen. In een onlangs verschenen notitie schetsen we de uitgangspunten, het evaluatiekader, de doelgroepen en de werkwijze van deze lerende evaluatie (de ‘scope’).
Uitgangspunt: transitie landelijk gebied – een gezamenlijke zoektocht
In het landelijk gebied liggen grote maatschappelijke opgaven. Het gaat er daarbij om de natuur te herstellen, de waterkwaliteit en -kwantiteit te verbeteren en de broeikasgasuitstoot van landbouw en landgebruik te reduceren. Tegelijkertijd is het essentieel om de leefbaarheid, de identiteit en het sociaaleconomisch perspectief van het landelijk gebied te behouden of te verbeteren. Met de komst van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) in 2022 richten Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen zich op een toekomstbestendig landelijk gebied. De doelen voor natuur (stikstof), klimaat en water zijn helder. Tegelijkertijd bestaat er nog onzekerheid over hoe het beoogde toekomstbestendig landelijk gebied er uit moet zien en wat dit betekent voor een bepaalde provincie of een bepaald gebied.
Focus: handelingsperspectief voor het werken aan een toekomstbestendig landelijk gebied
Om ruimte te creëren voor deze zoektocht hanteert het beleid een adaptieve en iteratieve aanpak. Dat wil zeggen dat het zoekt naar antwoorden op de vragen hoe om te gaan met onzekerheden, hoe zich te voorzien van voortschrijdend inzicht en hoe zich daarop aan te passen. De lerende evaluatie beoogt het zoeken gerichter te maken, met als het voornaamste doel om handelingsopties te formuleren die de kwaliteit van het beleid verbeteren. Lerend evalueren is een middel om de reflectie te stimuleren op de manier waarop het beleid en de uitvoering de beoogde veranderingen vorm en richting geeft.