Ga naar de inhoud
Longread8 september 2025

Blog 7 - Op weg en aan de slag, door Kyra

dr. JJ (Joep) de Leeuw
Senior onderzoeker visecologie en binnenvisserij

Het is alweer de vierde keer dat we onderweg zijn naar Marker Wadden voor veldwerk. Dit keer varen we niet, zoals de voorgaande twee keer, met de Nieuwe Horizon, maar met de Marker Wadden I.

Met een stevige windkracht zes lijkt de overtocht een stuk minder rustig te worden dan met de grote Nieuwe Horizon. De golven zijn inderdaad best hoog, en een paar slaan zelfs over de kajuit heen op het achterdek. Gelukkig weet onze kapitein ons er veilig doorheen te loodsen. Opgelucht – ik in ieder geval – varen we op rustiger water de haven van het Hoofdeiland binnen.

Extra dag op Marker Wadden

Dit keer blijven we niet de gebruikelijke drie dagen op Marker Wadden, maar plakken we er nog een extra dag aan vast. Joep en Joey willen namelijk ook fuiken neerzetten tussen de waterplanten, die nu tot aan het wateroppervlak zijn gegroeid. Daarvoor hebben we dus een extra fuiknacht nodig. En de extra dag geeft ons ook de gelegenheid om voor het onderwerp van Matthijs wat extra zegentrekken te doen. We beginnen, in een lichte miezer en nog steeds forse wind, met het zetten van fuiken op de vertrouwde plekken op het Hoofdeiland: Fuut, Kluut, Flamingo en Baardman.

Fuiken in het fonteinkruid

De tweede en derde dag is het weer enorm opgeklaard. Het zonnetje schijnt weer en de wind is een stuk afgenomen. De tweede dag wijden we aan de fuiken in de waterplanten; het zetten en legen daarvan blijkt toch een kunst op zich. De nieuw aangesloten 4VWO-leerling Anne-Fee komt als geroepen. Matthijs en Joep zitten voorin de boot. Joey probeert de boot zo te sturen dat zij de fuik kunnen losmaken en binnenboord halen. Tegelijk houdt Joey ons tweede bootje met de vaarboom op afstand, zodat het touw waarmee hij vastzit niet in de motor terechtkomt. Zodra de fuik binnen is gehaald, meet Anne-Fee de vissen en neem ik de taak van het schrijven op me.

Van een afstand ziet het er vast uit als een soort gondeltocht tussen de waterplanten, maar van dichtbij speelt zich een verrassend efficiënte samenwerking af. Na drie keer Marker Wadden zijn we een goed op elkaar ingespeeld team geworden.

Fuiken worden gezet in de hobby-geul, de geul achter de Baardman, credits: Joep de Leeuw

Hobby-geul

Ook zetten we de laatste dag weer fuiken aan de overkant van de grote geul en in de hobby-geul van Joep. Dit is de geul achter de Baardman en heeft een bijzonder modderige bodem waar je gemakkelijk in wegzakt. Maar dit keer nemen Matthijs en ik de taak op ons om de fuiken hier neer te zetten. Gelukkig gaat alles goed en komen we terug aan de kant zonder nat pak!

De fuiken worden geleegd en opgeruimd nadat ze een nacht buiten hebben gestaan.

Joep de Leeuw
Joep de Leeuw

De vangsten deze maand zijn vergelijkbaar met die van vorige maand: veel jonge baars en snoekbaars zitten in de fuiken, nu wel iets verder gegroeid. We vinden ze ook in de fuiken in de waterplantvelden. Maar deze maand zijn er ook veel jonge pos bijgekomen, die van het open water naar Marker Wadden zijn gezwommen. Net als baars en snoekbaars gebruiken zij het ondiepe water tussen de eilanden als opgroeigebied.

Zegentrekken in de zon

Voor het onderwerp van Matthijs doen we ook weer een groot aantal zegentrekken tussen het zetten en legen van de fuiken door. Op een aantal plekken zijn voor het laatst vorig jaar zegentrekken gedaan, dus we weten niet op alle plekken helemaal wat we van de bodem kunnen verwachten. Maar het is ontzettend leuk om telkens weer nieuwe plekjes op Marker Wadden te kunnen ontdekken! Gelukkig schijnt ook het zonnetje, want er wordt hier en daar toch wat water geschept op de onvoorspelbare bodem.

De vangst van een zegentrek wordt uitgezocht en gemeten. Iedereen heeft zijn eigen taak!

Joep de Leeuw
Joep de Leeuw

Kessler’s grondel, credits: Joep de Leeuw

De zegentrekken zitten, net als de fuiken, ook vol met jonge baars, snoekbaars en pos. Ze zitten echt overal! Maar we vangen ook jonge blankvoorns, jonge windes en roofblei, een paar jonge karpers en een behoorlijke jonge snoek van 17 centimeter. Ook vangen we een grondelsoort die we nog niet eerder zijn tegengekomen: de Kessler’s grondel! Zo is de vangst toch nog gevarieerd, al is het merendeel van klein formaat.

Terugblik

Als we alle fuiken, stokken en zegens de laatste dag weer hebben opgeruimd en we klaarstaan om met de Nieuwe Horizon naar Lelystad terug te varen, realiseer ik me hoe snel de veldwerkdagen altijd voorbijvliegen. Na het verzamelen van al deze nieuwe data, een aantal interessante vangsten en weer een paar onverwachte waarnemingen erbij, heb ik enorm veel zin in mijn laatste bezoek aan Marker Wadden volgende maand.

Follow Wageningen University & Research on social media

Stay up-to-date and learn more through our social channels.