Nieuws
Boeren kunnen stikstof beter benutten
Nederlandse boeren kunnen zorgvuldiger met hun meststoffen omgaan. Dat leidt niet alleen tot een verlaging van de ammoniakemissies en verbetering van de waterkwaliteit, maar ook tot hogere opbrengsten. Het project ‘Bemest op z’n Best’ van WUR onderzoekt innovaties en betere inzet van bestaande technieken om de ammoniakemissie met 50% te reduceren.
In het ammoniakbeleid is veel aandacht voor emissiearme stallen, maar bij de toediening van mest op het land valt ook winst te behalen. WUR onderzoekt momenteel nieuwe toedieningssystemen uit de praktijk op bruikbaarheid en emissiereductie. Dit onderzoek loopt nog. Daarnaast heeft WUR onderzocht hoe de mest met bestaande technieken en minder emissie kan worden toegediend, waarmee de stikstof uit de mest beter benut kan worden.
Bemest op z’n Best geeft 5 tips:
- Verklein het contactoppervlak van de mest met de atmosfeer. Dat kan door de mest in smalle sleufjes in de bodem toe te dienen. De strookjes mogen niet breder zijn dan 5 cm en de mest mag niet over de rand lopen.
- Verlaag het ammoniumgehalte in de mest. Dat kan door het eiwitgehalte in het voerrantsoen te verlagen. Overleg met de voerspecialist wat de optimale samenstelling van het voerrantsoen is.
- Voorkom overlap op de kopakker en bij percelen met een geer. Maak gebruik van GPS en sectieafsluiting op de machine.
- Rem de omzetting van ureum naar ammoniak. Toevoegmiddelen aan de mest vertragen deze omzetting, waardoor je de ammoniakemissie beperkt.
- Bemest onder de beste weersomstandigheden: vochtig en windstil weer, vochtige grond en een buitentemperatuur onder 20 graden Celsius. Hoe hoger de luchtvochtigheid en hoe lager de temperatuur, hoe lager de ammoniakemissie.
Wat leveren deze maatregelen op?
- Bij een bemestingsnorm van 170 kg stikstof/ha uit dierlijke mest kun je een emissiereductie van 15 kg N/ha bereiken door zorgvuldiger te bemesten. De inschatting is dat hierdoor de ammoniakemissie uit minerale stikstof met zo’n 20% vermindert.
- Deze maatregelen leveren ook een hogere gewasopbrengst op en lagere kunstmestkosten. Dat is direct voordeel voor de boer. Volgens emissiefactoren die de KringloopWijzer hanteert (artikel van Zwier in Melkveebedrijf januari 2023) levert secuur bemesten bij de huidige prijzen ongeveer € 22,50/ha kostenbesparing op kunstmest op en €60 - €75/ha aan extra gewasopbrengst.
WUR-projectmanager Zwier van de Vegte denkt dat deze kennis een rol kan spelen in de gebiedsprocessen om de stikstof- en nitraatemissies te verlagen. ‘Boeren kunnen zichzelf belonen als ze zorgvuldiger met meststoffen omgaan en daarover afspraken maken met de provincies. Die kunnen beter mestmanagement van de boeren borgen met onder andere de KringloopWijzer.’
Naast zorgvuldig bemesten verkent het onderzoek ‘Bemest op z’n Best’ nieuwe bemestingsmethoden en -machines bij de bemesting. De onderzoekers haalden 55 ideeën van emissiearme mesttoediening op uit de praktijk. Experts beoordeelden daarna of het idee voor substantiële ammoniakreductie zorgde, praktijkrijp was en geen nadelige neveneffecten had. Zo kwamen er 14 ideeën van boeren, loonwerkers en machinebouwers door de selectieronde. De onderzoekers denken dat ze daarmee 50% reductie van ammoniakemissie kunnen halen, maar dit onderzoek loopt nog.
'Bemest op z’n Best’ is een samenwerkingsproject van WUR, RIVM, Delphy, NMI Agro, Louis Bolk Instituut en TNO. Graag komt Bemest op z’n Best in gesprek met provinciale overheden of en hoe ze deze kennis kunnen verankeren in gebiedsprocessen. ‘We kunnen een speciale demo-dag of een discussie- of studieavond organiseren.’