CPL onderzoek Nederlandse Trekpaard

Door middel van röntgenfoto’s kan de mate van CPL worden beoordeeld. Naast
röntgenfoto’s die op de hengstenkeuringen zijn gemaakt, zijn er het afgelopen 56
extra paarden op de foto gezet. De eerste resultaten wijzen erop dat röntgenfoto’s een belangrijk hulpmiddel vormen om CPL vroegtijdig en betrouwbaar vast te stellen.

Nederlandse Trekpaarden komen voort uit oude inlandse rassen die vanaf de middeleeuwen in de lage landen werden gebruikt als werkpaard. Doordat de lymfevaten onvoldoende in staat zijn het vocht uit de weefsels af te voeren, krijgen de dieren zwellingen aan de benen. Hierdoor ontstaan plooien met ontstekingen die steeds erger worden. Het is een ongeneeslijke aandoening die het welzijn van het paard ernstig aantast. Specifiek trekpaarden hebben er last van. Uit Belgisch onderzoek blijkt dat een DNA test voor CPL (nog) niet mogelijk is omdat het meerdere stukjes DNA zijn dat CPL veroorzaakt.

Tot nu was er geen zicht op hoeveel de aandoening in de Nederlandse Trekpaardpopulatie voorkomt en hoe progressief het verloop is. Onderzoek heeft aangetoond dat met röntgenfoto’s de ernst van CPL gescoord kan worden. Hiervoor is een score opgezet: van 0 (geen vocht / CPL) tot 4 (extreem veel vocht in het voorbeen). De resultaten laten zien dat 90% van de beoordeelde dieren last heeft van deze aandoening heeft. 16 hengsten van 3 jaar die een jaar later opnieuw beoordeeld zijn, laten zien dat de CPL situatie bij sommige paarden snel verslechtert.

In totaal werden 247 röntgenfoto’s verzameld van 108 paarden, waarvan 52 merries (0-18 jaar), 52 hengsten (3-8 jaar, waarvan 16 tweemaal en 4 driemaal op de foto werden gezet) en 4 ruinen (7-19 jaar). Bij 41 paarden zijn alle benen op de foto gezet, maar bij het grootste deel alleen linksvoor. Deze keuze is gemaakt om de beschikbare financiële middelen zo efficiënt mogelijk in te zetten en zoveel mogelijk paarden bij het onderzoek te betrekken. De 128 röntgenfoto’s van het linker voorbeen (108 + 16 + 4) zijn met elkaar vergeleken.

De resultaten laten zien dat 90% van de beoordeelde dieren last heeft van deze aandoening heeft. Bij 16 hengsten van 3 jaar die een jaar later opnieuw beoordeeld werden, was te zien dat bij 12 van de 16 dieren de situatie was verslechterd. “Deze resultaten laten zien hoe snel CPL zich bij sommige paarden ontwikkelt,” zegt Mira Schoon, onderzoeker bij CGN. “De grote variatie in ernst en het snelle verloop van de aandoening maken het essentieel om CPL objectief en vroegtijdig te kunnen vaststellen. Röntgenfoto’s blijken daarvoor een krachtig hulpmiddel. Bovendien leveren ze betrouwbare gegevens op voor verder genetisch onderzoek.”

Dit onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door het Dinamo Fonds. Het Dinamo Fonds steunt het versterken van de populaties zeldzame huisdierrassen in Nederland door het opzetten van fokprogramma’s, toepassen van KI, verbetering
van stamboekregistratie en (DNA)onderzoeken. Hiermee kan het aantal van deze
bijzondere dieren op termijn weer toenemen en kan hun inzet voor het beheer van
het cultuurlandschap veilig worden gesteld en kunnen ze een bijdrage leveren
aan het behoud van de biodiversiteit.