Liftende virussen en reflecterende wolken: acht WUR-talenten ontvangen een Veni-beurs
- JW (Jan Willem) Bol
- Woordvoerder Raad van Bestuur
De Veni-beurs van het NWO stimuleert talentvolle wetenschappers aan het begin van hun carrière. Acht onderzoekers van Wageningen University & Research kunnen de komende drie jaar hun onderzoeksideeën uitwerken.
In totaal ontvangen 200 onderzoekers aan Nederlandse universiteiten een Veni-beurs. Die kan tot 320.000 euro bedragen. De beurs is een onderdeel van het NWO-Talentprogramma, dat ruimte wil scheppen voor ‘avontuurlijke, talentvolle, baanbrekende onderzoekers’ zodat zij hun interesses kunnen volgen en een onderzoekslijn kunnen ontwikkelen.
De acht wetenschappers van Wageningen University & Research (WUR) die de beurs ontvangen, vertegenwoordigen een breed scala aan interessegebieden. Onderzoek naar de genexpressie van planten staat naast de analyse van wetten en regels rondom pesticiden en de impact van Europese vakantiewoningen in Afrikaanse natuurgebieden.
Dit zijn de early career scientists die een beurs ontvingen:
Virussen die door de bodem liften
Steeds meer Europeanen kopen een tweede huis in natuurgebieden in Namibië en Zuid-Afrika. Tegen de achtergrond van blijvende invloed van kolonialisme op deze zuidelijk Afrika, is dat niet oncontroversieel. Dr. Lerato Thakholi onderzoekt hoe dit soort vakantiehuizen lokale economieën en fragiele ecosystemen beïnvloeden. Ze gaat bezig met complexe vragen over grondbezit en laat zien wat deze vakantiehuisjes doen met de lokale biodiversiteit.
Verkoelende wolkenpatronen
Boven tropische oceanen en wouden hangt een deken aan lage cumuluswolken, dat voor verkoeling zorgt door zonlicht terug te kaatsen. Dr. Martin Janssens wil onderzoeken hoe deze wolkenpatronen ontstaan door gedetailleerde simulaties te combineren met satellietobservaties van zeer hoge resolutie. Janssens: ‘We gebruiken wat we leren om beter te voorspellen hoe de patronen reageren op een verwarmend klimaat, en zelf klimaatverandering beïnvloeden.’
Vakantiehuizen in natuurgebieden
Steeds meer Europeanen kopen een tweede huis in natuurgebieden in Namibië en Zuid-Afrika. Tegen de achtergrond van blijvende invloed van kolonialisme op deze zuidelijk Afrika, is dat niet oncontroversieel. Dr. Lerato Thakholi onderzoekt hoe dit soort vakantiehuizen lokale economieën en fragiele ecosystemen beïnvloeden. Ze gaat bezig met complexe vragen over grondbezit en laat zien wat deze vakantiehuisjes doen met de lokale biodiversiteit.
Plantengroei op DNA-niveau
Planten maken enorme ontwikkelingsovergangen door, van groene scheut tot hardhouten boom, allemaal op basis van hetzelfde DNA. Dat DNA wordt steeds anders ‘uitgedrukt’: genen worden toegankelijk gemaakt om nieuwe interne processen te reguleren. Hoe zorgt de plant dat deze complexe processen goed verlopen? Om die vraag te beantwoorden, gaat Dr. Leonardo Jo de proteïnen bestuderen die genen ontsluiten, de zogenoemde ‘pionierfactoren’.
De verspreiding van Arctische wilgjes
Toendra's warmen vier keer sneller op dan het wereldgemiddelde. Toendraflora zoals de kruipende arctische wilg breiden zich ook uit, maar hoe zullen deze planten het in de toekomst doen? Dr. Runa Mangússon wil het struikgewas op deze toendra’s vergelijken met soortgenoten die groeien onder gesimuleerde klimaatextremen. Door ze zorgvuldig te monitoren zal ze de groeipatronen van dit soort planten ‘met ongeëvenaarde precisie in kaart te brengen.’
Biodiversiteit wettelijk beschermen
Dr. Edwin Alblas is expert op het gebied van milieurecht en onderzoekt de wetten en regels in Nederland rondom pesticiden en stikstof. Deze stoffen leiden op dit moment nog tot verlies van natuur en biodiversiteit. Door samen te werken met boeren, beleidsmakers en burgers, wil Alblas onderzoeken hoe er effectieve regels opgesteld kunnen worden om pesticiden en stikstof aan te pakken. Alblas: ‘Ik hoop dat we landbouw en natuurbescherming bij elkaar kunnen brengen.
De sociaaleconomische gezondheidskloof
Mensen met een hogere sociaaleconomische positie leven langer en blijven ook langer gezond dan mensen met een lagere. ‘Er is dringend onderzoek nodig om die ontwikkeling beter te begrijpen,’ stelt Dr. Kristina Thompson. Daarom wil ze een uitgebreid overzicht creëren van de mechanismen die sociaaleconomische positie en gezondheid met elkaar verbinden. Door daarmee een simulatiemodel te bouwen, hoopt ze ook oplossingen te kunnen identificeren.
Belastingadvies voor Sierra Leone
Sub-Sahara Afrika verstedelijkt, en daarmee neemt de vraag naar publieke diensten toe. Om daaraan te kunnen beantwoorden, moeten lokale overheden hun belastinginkomen verhogen. Hun bestaande methoden om belasting te innen vereisen handhaving, daar is politieke weerstand tegen. Dr. Niccola Meriggi werkt met meerdere overheden in Sierra Leone om te onderzoeken hoe burger reageren op handhaving, zodat hij gefundeerde adviezen kan aanreiken.
Feiten en cijfers
Om transparantie te geven over publiek gefinancierd wetenschappelijk onderzoek, richtte NWO een dashboard in dat data ontsluit over de toewijzing van de beurzen. Daaruit valt bijvoorbeeld op te maken dat 89 mannelijke en 109 vrouwelijke onderzoekers een beurs hebben gekregen—bij 2 van de projecten was het gender van de onderzoeker niet bekend. In totaal werden er 469 aanvragen ingediend, de meeste in het domein van de sociale en geesteswetenschappen. Het NWO stelt extra geld beschikbaar ter stimulering van vrouwelijke onderzoekers, dat heeft dit jaar tot 8 extra Veni-beurzen geleid.
Heeft u een vraag?
Stel uw vraag over de Veni-beurzen aan onze persvoorlichter:
JW (Jan Willem) Bol
Woordvoerder Raad van Bestuur
Follow Wageningen University & Research on social media
Stay up-to-date and learn more through our social channels.