Uitstoot door wereldwijde natuurbranden fors hoger dan gedacht
De totale uitstoot van broeikasgassen en fijnstof veroorzaakt door natuurbranden is bijna 70% hoger dan eerder aangenomen. Dit ontdekten onderzoekers van Wageningen University & Research in een langlopende studie, die uitgevoerd is in samenwerking met NASA, BeZero Carbon, en Amerikaanse universiteiten in Maryland en Irvine, Californië. Er woeden wereldwijd, zo blijkt veel meer kleine branden dan eerder is aangenomen. Dit komt omdat satellieten deze voorheen niet genoeg hebben geregistreerd en veel kleine branden niet in de data zijn meegenomen. Satellietdata zijn cruciaal om te bepalen hoe groot branden zijn en hoeveel vegetatie verloren gaat. We zien nu dus een nieuw beeld. De nieuwe satellietdata laten dus een veranderd beeld zien.
Kleine branden, grote uitstoot
Deze nieuw geregistreerde branden woeden vooral in gebieden waar veel mensen wonen. Natuurbranden hebben daardoor een nog grotere invloed op de luchtkwaliteit dan eerder gedacht. Want branden stoten niet alleen broeikasgassen uit, maar zijn in veel gebieden een belangrijke bron van fijnstof. De nieuw geregistreerde branden zijn zo talrijk dat ze ook van groot belang zijn voor de totale mondiale uitstoot door natuurbranden. Deze blijkt bijna 70% hoger te liggen dan eerder berekend.
De onderzoekers brengen in kaart waar de natuurbranden woeden en wat hun uitstoot is. Het gaat hier niet alleen om bosbranden maar ook om branden in bijvoorbeeld graslanden en branden op landbouwgrond. Van de resulterende Global Fire Emissions Database (GFED) is onlangs een nieuwe versie uitgebracht en de resultaten zijn gepubliceerd in Nature Scientific Data.
Betere satellietdata
Volgens hoofdonderzoeker Guido van der Werf zijn onze inschattingen over de uitstoot nog nooit zo dramatisch gewijzigd als nu. “Hoewel onze data in de loop der jaren steeds verder zijn verfijnd, lag onze inschatting van de jaarlijkse uitstoot altijd rond de 2,0 gigaton koolstof, oftewel 20% van de uitstoot van fossiele brandstoffen. Nu is dat bijna 70% hoger, rond de 3,4 gigaton”. De belangrijkste reden is dus betere satellietdata. Waar voorheen data werden gebruikt waarin de wereld opgedeeld werd in blokjes van 500 bij 500 meter, is dat nu deels 20 bij 20 meter.
Uitstoot door natuurbranden volgens de nieuwe dataset. De savannes in Afrika en Australië zijn voor ongeveer 70% van de totale uitstoot verantwoordelijk, ontbossingsgebieden in Zuid-Amerika en Azië voor ongeveer 10%, de boreale bossen in Noord-Amerika en Siberië ook ongeveer 10%, en de rest komt door branden in onze streken en landbouwbranden.
Bosbranden veroorzaken meeste schade
De uitstoot door bosbranden is een relatief klein deel van het totaal aan landschapsbranden, maar het is wel de categorie met de meeste schade tot gevolg. Gemiddeld gezien ligt de uitstoot van deze bosbranden in de nieuwe database niet veel hoger dan in eerdere versies. Dit komt omdat deze branden ook met de oudere satellietdata goed geregistreerd werden. Wel zagen de onderzoekers dat bosbranden in de loop van de tijd vaker voorkomen én intenser geworden zijn, mede door klimaatverandering.
Onderzoek nodig
De GFED-data wordt in veel klimaatmodellen gebruikt, en is ook een belangrijke dataset voor onderzoek naar luchtkwaliteit. In hoeverre de nieuwe inzichten ook leiden tot een andere inschatting van de interactie tussen klimaatverandering en natuurbranden zal de komende jaren onderzocht worden. Het is wel gelijk duidelijk dat de hogere uitstoot negatieve gevolgen heeft voor luchtkwaliteit, er komt simpelweg meer fijnstof en roet in de atmosfeer, met name op plekken waar ook veel mensen wonen.
Heeft u een vraag?
Heeft u een vraag rondom dit onderwerp? Neem dan contact op met onze expert.
prof.dr. GR (Guido) van der Werf
Hoogleraar Natuurbranden en Koolstofcyclus