Nieuws
Vici-beurzen voor projecten mechanobiologie en relatie tussen mens en dier
WUR-onderzoekers Joris Sprakel en Bernice Bovenkerk hebben een Vici-beurs van NWO in de wacht gesleept. Ze ontvangen elk anderhalf miljoen euro voor baanbrekend en avontuurlijk onderzoek.
Sprakel is hoogleraar Mechano-biologie, hij combineert natuurkunde, scheikunde en biologie. In het vici-project ‘De Slag om de Wand’ bestudeert hij de mechanische wapens die schimmels gebruiken om planten binnen te dringen.
Hoe infecteren schimmels planten?
Schimmels, en andere draadvormige ziektekiemen, vormen een enorme bedreiging voor de gezondheid van planten, maar hoe deze plantendoders planten infecteren blijft een raadsel: hoe komen ze binnen? De ziekteverwekkers moet zich door de beschermende huid van de plant forceren om de plant ziek te maken. Sprakel gaat met behulp van natuurkunde, scheikunde en biologie bestuderen hoe deze pathogenen door de verdediging van planten breken. Hij hoopt hiermee een nieuwe manier te vinden hoe we gewassen kunnen beschermen tegen ziekten.
Bovenkerk is universitair hoofddocent bij Filosofie en onderzoekt dierenwelzijn en dierethiek. Met de vici-beurs gaat ze onderzoeken hoe digitale technologie positief kan bijdragen aan mens-dier-relaties.
Technologie voor mens-dierrelaties
Moderne technologieën toegepast op dieren worden momenteel vooral ingezet voor optimalisatie-doeleinden, die alleen de mens dienen, bijvoorbeeld voor intensivering van de veehouderij. Maar ze kunnen ook de mens-dier-relaties verbeteren, stelt Bovenkerk. Virtual reality kan mensen bijvoorbeeld meer bewust maken van hoe boerderijdieren hun leven ervaren en kunstmatige intelligentie kan zorgen voor betere communicatie met dieren, zoals walvissen. Ze gaat onderzoeken onder welke voorwaarden digitale technologie positief bijdraagt aan de mens-dier-relatie. Ook wil ze ethische richtlijnen opstellen om de ontwikkeling van digitale technologie rechtvaardiger te maken.
Veni, vidi, vici
In totaal deelde NWO deze ronde 43 vici-beurzen uit aan onderzoekers van Nederlandse kennisinstellingen. Met de beurs kunnen de onderzoekers de komende vijf jaar een onderzoekslijn ontwikkelen en een onderzoeksgroep verder uitbouwen. Andere vici-toekenningen gaan bijvoorbeeld over effectieve preventiestrategieën voor depressies bij jongeren en de ontwikkeling van batterijen voor laptops die binnen een minuut zijn opgeladen.
De Vici is een van de grootste persoonsgebonden onderzoekbeurzen van Nederland, gericht op ervaren wetenschappers. NWO deelt ook veni- en vidi-beurzen uit aan jongere onderzoekers, naar het adagium van Julius Ceasar: veni, vidi, vici – ik kwam, ik zag, ik overwon.