Nieuws

Nieuw grootschalig testsysteem bereidt voor op toekomstige pandemieën

article_published_on_label
23 april 2025

Een Nederlands consortium werkt aan de ontwikkeling van een nieuwe, grootschalige testfaciliteit die ons beter moet voorbereiden op toekomstige pandemieën. Het doel: duizenden monsters per dag verwerken, tegen een kostprijs van minder dan €10 per test, en binnen 24 uur een uitslag kunnen geven. Dat vertelt Luca Bordes van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR), een van de betrokken onderzoekers.

Volgende pandemie

Het systeem wordt ontworpen door experts van onder andere WBVR, TNO en RadboudUMC. Hun inzet is gericht op het verlichten van de druk op ziekenhuizen bij een pandemie én het beter volgen van ziekteverloop en verspreiding.

Laagdrempelige bemonstering

Een belangrijke innovatie in dit testconcept is dat mensen hun eigen testmonster nemen, waarmee grootschalige teststraten overbodig worden. “Het moet zo makkelijk mogelijk zijn,” legt Bordes uit. “Iedereen kan thuis een monster nemen en dit per post opsturen of inleveren bij een inzamelpunt.” Eenmaal ontvangen worden de monsters automatisch verwerkt en geanalyseerd door robots.

De testmethode is gebaseerd op de zogeheten loop-mediated isothermal amplification (LAMP), ontwikkeld door Scope Biosciences. In tegenstelling tot PCR is deze methode minder afhankelijk van schaarse middelen zoals reagentia, plastics en complexe apparatuur. “Dat maakt het systeem extra geschikt voor gebruik tijdens een pandemie.”

Varianten

Naast het detecteren van infecties, biedt het systeem ook de mogelijkheid om virusvarianten op te sporen. Bij een positieve test volgt een variantanalyse. “Dat is cruciaal om mutaties en nieuwe varianten te kunnen volgen,” aldus Bordes, “en helpt bij het effectief beheersen van een pandemie.”

Betaalbaar en schaalbaar

Toegankelijkheid en betaalbaarheid staan centraal. De ambitie is om de kosten per test te beperken tot maximaal €10, liefst zelfs €5. “Het moet wereldwijd inzetbaar zijn, niet alleen in welvarende landen,” zegt Bordes.

De testfaciliteit krijgt een modulair ontwerp, zodat het snel kan worden opgeschaald en gemakkelijk kan worden geïntegreerd in bestaande laboratoria. “Van 10.000 naar 100.000 of zelfs 400.000 tests per dag – dat moet mogelijk zijn als de situatie daarom vraagt.”

Diergezondheid

Omdat het niet rendabel is om het systeem continu op volle capaciteit te laten draaien in afwezigheid van een pandemie, kijken de initiatiefnemers ook naar andere toepassingen. Denk aan veterinaire diagnostiek, zoals het monitoren van dierziekten als vogelgriep. Dit houdt het systeem actief, het personeel getraind en de infrastructuur up-to-date – klaar voor directe inzet als het echt nodig is.

Het project zit nu in de ontwikkelingsfase. De verwachting is dat het systeem binnen enkele jaren klaar is voor gebruik.