Windparken op zee: Ecologische risico's en hoe die te beperken
Wat is de impact van offshore windparken op populaties van kwetsbare diersoorten? Hoe gedragen zeezoogdieren, vissen en vislarven zich tijdens het heien van funderingen op zee tijdens de bouwfase? En ondervinden vogels en vleermuizen hinder tijdens de exploitatie? Wageningen Marine Research doet voor de overheid en de windenergiesector onderzoek naar ecologische effecten en welke mitigerende maatregelen en innovaties kunnen helpen de ecologische risico's te beperken.
Ook doen wij modelleringsonderzoek om de cumulatieve langetermijneffecten van het bouwen op hoge snelheid en grote schaal in kaart te brengen. Hiertoe behoort ook de ecologische doorvertaling van mogelijke fysische effecten op het ecosysteem, zoals het mixen van waterlagen, inclusief impact op de productiviteit van voedselketens in de Noordzee.
Risico's voor bruinvissen
Met behulp van vliegtuigtellingen brengt Wageningen Marine Research populaties en leefomgevingen van bruinvissen in de Nederlandse wateren in kaart. Daarnaast onderzoeken wij de aanwezigheid van bruinvissen en bruinvissengedrag in en rondom windparken, door passief akoestische monitoring (PAM) met stationaire onderwaterhydrofoons, zoals continuous porpoise detectors (CPODs). Deze hydrofoons registreren de akoestische click-activiteit van bruinvissen. voor en tijdens de bouwwerkzaamheden, en rondom in bedrijf zijnde windmolenparken. Door gegevens voor, tijdens en na de bouw van windmolenparken te vergelijken doen we inzicht op over het gebruik van de ruimte door deze kleine walvissoort.
Lees meer
Hebben bruinvissen last van onderwatergeluid?
Ons onderzoek
- Ontwikkelingen populatie grote bruinvissen in de Nederlandse wateren
- Cumulatieve effecten (geplande) windmolenparken op de populatie bruinvissen, inclusief duiding via modelleringsonderzoek
- Effecten van mitigerende maatregelen en innovaties zoals het gebruik van een bellenscherm bij het heien om bruinvissen te beschermen
- Veranderingen in gebruik van ruimte en foerageergedrag tijdens heiwerkzaamheden
- Reacties van bruinvissen op het onderwatergeluid van het heien van turbinefundaties voor windmolenparken
- Reacties van bruinvissen op onderwatergeluid afkomstig van in bedrijf zijnde windmolenparken
- Welke locaties geschikt en minder geschikt zijn voor windmolenparken
- Welke seizoenen geschikt en minder geschikt zijn voor heiwerkzaamheden op zee
Contact met onze experts
Publicaties en artikelen
Risico's voor zeehonden
Met behulp van vliegtuigtellingen boven de ligplaatsen in de Waddenzee brengt Wageningen Marine Research jaarlijks de populaties van grijze en gewone zeehonden in kaart. Ook in het Deltagebied verzamelde data wordt gebruikt om een totaalbeeld van zeehonden in Nederland te krijgen. Zeehondenmigratie en -gedrag in de kustzone en de volle zee wordt onderzocht met zenderonderzoek.
Lees meer
Kunnen we zeehondengedrag rondom windmolens meten?
De zenders die de onderzoekers van Wageningen Marine Research gebruiken, registreren de positie en duikdiepte. Hierdoor is het mogelijk per individu het gebruik van de ruimte vast te leggen. Zo wordt inzicht opgedaan over habitats, migratieroutes en duikgedrag van de dieren om prooien te vangen. Zeehonden kennen we vooral als dieren die liggen te rusten op het strand of zandplaten, maar het grootste gedeelte van hun tijd verblijven ze op zee.
Met zenderonderzoek onderzoeken wij ook hoe zeehonden reageren op bijvoorbeeld heiwerkzaamheden bij de bouw van windparken of op in bedrijf zijnde windparken. Zo blijkt dat zeehonden tot een afstand van vijftig kilometer van de bouwlocatie op heigeluid reageren en afwijken van hun normale voortbewegings- en foerageergedrag.
Ons onderzoek
- Ontwikkelingen populaties grijze en gewone zeehonden in de Nederlandse wateren
- Cumulatieve effecten (geplande) windmolenparken op de populatie zeehonden, inclusief duiding via modelleringsonderzoek
- Effecten van mitigerende maatregelen en innovaties zoals het gebruik van een bellenscherm bij het heien om zeehonden te beschermen
- Habitats, migratie- en foerageergedrag in de kustzone en op volle zee
- Reacties van zeehonden op het onderwatergeluid van het heien van turbinefundaties voor windmolenparken
- Reacties van zeehonden op onderwatergeluid afkomstig van in bedrijf zijnde windmolenparken
- Welke locaties geschikt en minder geschikt zijn voor windmolenparken
- Welke seizoenen geschikt en minder geschikt zijn voor heiwerkzaamheden op zee
Contact met onze experts
Risico's voor vleermuizen
Ook vleermuizen begeven zich op zee. Zij kunnen dus slachtoffer worden van het toenemend aantal windmolens op zee. De meeste vleermuizen werden aangetroffen in de herfst en in mindere mate in de lente. Het gaat dan met name om migrerende soorten die in lente en herfst naar andere oorden trekken, zoals naar het Verenigd Koninkrijk.
Lees meer
Brengen windmolens vleermuizen in gevaar?
Langetermijnmonitoringsonderzoek wordt door Wageningen University & Research ingezet om aanwezigheid van vleermuizen in ruimte en tijd en de soortensamenstelling te registreren. Dit gebeurt via veertien locaties op de Noordzee.
Daarnaast wordt met zenderonderzoek onderzocht hoe vleermuizen over zee vliegen, en of de bouw van windmolenparken op zee tot vleermuisslachtoffers kan leiden. De zenders en MOTUS-ontvangststations die onze onderzoekers hiertoe gebruiken, registreren de geografische positie van gezenderde dieren. Hierdoor is het mogelijk individueel gedrag en het gebruik van de ruimte vast te leggen. Zo wordt inzicht opgedaan over habitats en vluchtroutes.
Ons onderzoek
- Cumulatieve effecten (geplande) windmolenparken op de populatie vleermuizen inclusief duiding via modelleringsonderzoek
- Modelleringsinstrumenten met onder andere weerparameters om vleermuismigratie zo precies mogelijk te voorspellen. Deze informatie kan bijvoorbeeld worden gebruikt om windmolens op de juiste momenten tijdelijk stil te zetten
- Vluchtroutes en foerageergedrag vleermuizen in de kustzone en op volle zee
- Aanwezigheid en gedetailleerd vlieggedrag vleermuizen rond windmolens
- Effecten van mitigerende maatregelen en innovaties om vleermuizen te beschermen
- Welke locaties geschikt en minder geschikt zijn voor windmolenparken
Contact met onze expert
Risico's voor zeevogels
Met behulp van scheepstellingen door vogelonderzoekers draagt Wageningen Marine Research bij aan het in kaart brengen van populaties, gebiedsgebruik, trekstromen en vliegpatronen van vogels op zee. Daarbij worden ook vergelijkingen gemaakt tussen gebiedsgebruik voor en na het bouwen van een windpark.
Lees meer
Durven vogels in een windpark naar eten te zoeken?
Ons onderzoek
- Ontwikkelingen populaties, gebiedsgebruik, trekstromen en vliegpatronen van vogels op de Nederlandse wateren
- Cumulatieve effecten (geplande) windmolenparken op vogelpopulaties, inclusief duiding via modelleringsonderzoek
- Effecten van mitigerende maatregelen en innovaties om vogels te beschermen
- Gedrag van vogelsoorten in windparken inclusief foerageergedrag; welke soort ondervindt hinder en is er wel of niet sprake van gewenning?
- Welke locaties geschikt en minder geschikt zijn voor windmolenparken
