Nieuws
Van grauwe schimmel tot agressief snot: Nieuwe databank Nederlandse Namen van Plantenziekten
Deze week is de nieuwe databank Nederlandse Namen van Plantenziekten gelanceerd. Dat gebeurde tijdens een symposium van de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging (KNPV) ter gelegenheid van 100 Jaar Fytopathologisch onderzoek in Wageningen. In de databank kan gemakkelijk worden opgezocht wat de Nederlandse naam van een plantenziekte is. Wetenschappers van Wageningen University & Research werkten mee aan de totstandkoming.
Initiatiefnemer van de nieuwe databank is Piet Vlaming, secretaris van de KNPV. Samen met verschillende deskundigen op het gebied van entomologie, fytopathologie, bacteriologie, virologie en nematologie en het bedrijf Agro4all, is door hem gewerkt aan het opzetten van een betrouwbaar zoeksysteem.
Zoeksysteem plantenziektennamen
Iedere in Nederland voorkomende aantaster (insect, schimmel, bacterie, aaltje of virus) heeft een unieke wetenschappelijke naam en vaak ook een unieke Nederlandse naam. Maar dit gaat niet op voor namen van de plantenziekten, die door deze aantasters veroorzaakt worden. Een ziektenaam is meestal gebaseerd op de zichtbare symptomen en is niet uniek voor een bepaalde aantaster. Een ziektenaam kan bij dezelfde aantaster in verschillende gewassen verschillend zijn. Het kan ook voorkomen dat voor verschillende aantasters de ziektenaam hetzelfde is. Er zijn bijvoorbeeld tientallen veroorzakers van ‘bladvlekkenziekte’. Om duidelijkheid te verschaffen over alle in omloop zijnde namen van plantenziekten en de daarbij behorende aantasters heeft de KNPV de databank Nederlandse Namen van Plantenziekten opgezet. Er staan momenteel meer dan 1.700 aantasters in het systeem. De informatie wordt regelmatig bijgewerkt om de site up-to-date te houden.
Bijzondere namen
Vooral voor de communicatie buiten de wetenschappelijke wereld is het geven van een Nederlandse naam aan een ziekte of plaag van belang. Schorsbrand, een schimmel in de Douglasspar, is makkelijker uit te spreken dan Allantophomopsiella pseudotsugae. Biologen zijn vaak wat poëtischer in het geven van namen dan plantenziektekundigen. Zo noemen de biologen Botrytis cinerea: Tuinknolkelkje, terwijl de ziektenaam Grauwe schimmel is. Maar ook de plantenziektekundigen hebben de Nederlandse taal verrijkt met woorden als voetrot, zwartbenigheid, krulziekte, komkommerbont, aardappelmoeheid, variabele driehoekbladroller, witsnot, aardbeiknotshaarluis, tabaksratelvirus, tomatenbronsvlekkenziekte etc.