Apparatuur

Telemetrienetwerk voor vogels en vleermuizen (MOTUS)

Het MOTUS Wildlife Tracking Systeem is speciaal ontwikkeld voor het volgen van vliegbewegingen van vleermuizen en van kleinere soorten vogels. Het systeem maakt gebruik van VHF-radiozenders met een unieke code, zodat individuele dieren kunnen worden herkend. Van de 45 ontvangers langs de Nederlandse kust zijn er 43 in beheer van Wageningen University & Research. Dankzij deze data komen we meer te weten over de migratie van vleermuizen en vogels langs de kust en over zee.

De zenders kunnen zeer licht worden uitgevoerd (de kleinste is nu 0,16 gram). Hierdoor is het systeem bij uitstek geschikt voor het volgen van kleinere soorten zoals vleermuizen, zangvogels en zelfs sommige soorten insecten. Afhankelijk van het gewicht en de pulsfrequentie kunnen zenders enkele weken tot zelfs enkele jaren meegaan.

Ontvangstations

Het systeem maakt gebruik van een netwerk van stationaire geautomatiseerde ontvangstations. Rond de zuidelijke Noordzee ziet het netwerk er als volgt uit:

Ontvangststations

Een onderling samenwerkend, internationaal netwerk van onderzoekers maakt gebruikt van het MOTUS-netwerk. Ieder team kan ontvangstations toevoegen aan het systeem. Doordat een gemeenschappelijke frequentie wordt gebruikt kunnen dieren over enorme afstanden en gedurende langere tijd worden gevolgd. In Europa wordt 150.1 MHz als gemeenschappelijke frequentie gebruikt. Het detectiebereik van een ontvangstation ligt gewoonlijk tussen de 2 en de 15 km, en is afhankelijk van de hoogte van het ontvangstation, de vlieghoogte van het gezenderde dier, het habitat en de weersomstandigheden.

Routes bepalen

De afgelegde route kan globaal worden bepaald door het verbinden van de locaties van de ontvangstations waar het desbetreffende dier achtereenvolgens is gedetecteerd. Het is ook mogelijk (indien de ontvangstations relatief dicht bij elkaar staan) middels kruispeilingen tussen de verschillende ontvangstations een meer nauwkeurige route te bepalen. Inmiddels omvat het netwerk wereldwijd 900 ontvangstations en zijn ruim 24.000 dieren gezenderd.

Bent u nieuwsgierig naar de verzamelde data? Kijk dan op https://motus.org.

Showcase