Gewasschade verzekeren met foto’s

Een boer in Kenia met een klein stuk land staat voor lastige beslissingen tijdens het groeiseizoen van zijn gewassen. Moet ik op dezelfde dag als elk jaar beginnen met planten? Zal de regen op tijd komen om de gewassen goed te laten groeien?

Onvoorziene weersomstandigheden vergroten de kans op verlies van opbrengst en dus van inkomsten. In de toekomst kan deze boer het risico op droogte of andere schadelijke weersomstandigheden beter beheren met een nieuwe vorm van verzekering. Eventuele schade wordt vastgelegd door foto’s die de boer om de paar weken van zijn veld maakt. Die helpen de verzekeraar bij de beoordeling.

Verzekeren tegen schade is moeilijk voor kleinschalige boeren, legt Francesco Cecchi uit, universitair hoofddocent bij de leerstoelgroep Ontwikkelingseconomie. Hij doet onderzoek in landen als Kenia, Ethiopië en India, waar miljoenen boeren de beschikking hebben over minder dan een halve hectare land. ‘De meeste van die boeren zijn onverzekerd omdat het gewoon te duur is en de kans op compensatie te klein. De schade moet worden vastgesteld in zeer afgelegen gebieden, wat te veel moeite kost voor de verzekeraar, dus gebeurt het niet. Als gevolg hiervan krijgen boeren geen compensatie als er twijfel is.’

Satellietgegevens

Eerder werd gedacht dat het probleem kon worden opgelost door satellietgegevens te gebruiken om schade in afgelegen gebieden te beoordelen. ‘Helaas leidde dat niet tot meer interesse voor verzekeren onder kleine boeren. Ze konden er nog steeds niet op vertrouwen dat de verzekering zou uitkeren in geval van schade. Er kan aan de ene kant van een heuvel meer regen zijn gevallen dan aan de andere kant, en satellietgegevens kunnen dat vaak niet detecteren.’

Vooral de laatste jaren is onverzekerd zijn een groeiend probleem. ‘De risico's van extreem weer zijn behoorlijk groot voor boeren die afhankelijk zijn van de opbrengst van zo'n klein perceel’, zegt Cecchi. ‘Ze maken jaarlijkse risicobeoordelingen om de kans op genoeg inkomsten voor hun gezin te vergroten, en nemen maatregelen zoals het planten van verschillende gewasvariëteiten.’

‘Ook de timing is cruciaal. Het ideale moment om te planten is vlak voordat het regenseizoen begint, aangezien de gewassen vaak afhankelijk zijn van elke druppel. Maar met klimaatverandering veranderen zowel de timing als de hoeveelheid regen. Dit vergroot de kans dat de gewassen helemaal niet groeien, met alle gevolgen van dien. Een mislukte oogst is rampzalig voor mensen die op of net onder de armoedegrens leven.’

Schade-experts

Cecchi heeft daarom samen met het International Food Policy Research Institute (IFPRI) een nieuwe methode ontwikkeld om bewijs te leveren voor de verzekering in geval van opbrengstverlies: Picture-Based Insurance (PBI). Boeren gebruiken daarbij een smartphone om foto's te maken van hun veld en uploaden deze naar de verzekeraar. ‘De boeren moeten om de paar weken exact dezelfde foto van hun veld maken. Als er plotseling schade optreedt, zie je een duidelijk verschil en als er bijvoorbeeld sprake is van aanhoudende droogte, zie je de schade geleidelijk toenemen.’

Wanneer er een claim wordt ingediend, bekijken drie schade-experts de foto's. Als ze een aanzienlijk oogstverlies vaststellen, keert de verzekering uit. Cecchi en collega’s startten in 2018 een meerjarige pilot in Kenia, Ethiopië en India in samenwerking met IFPRI en de nationale overheden. Boeren kregen gratis een verzekering aangeboden: de ene groep kon de nieuwe Picture-Based Insurance uitproberen en de andere groep kreeg een standaard verzekering. Na drie jaar konden de deelnemers kiezen voor een betaalde versie. Beide verzekeringsvormen hadden dezelfde prijs.

In Kenia bleek dat degenen die Picture-Based Insurance hadden ervaren, 30 procent meer geneigd waren een verzekering af te sluiten. Een van de boeren noemde als belangrijkste reden om voor PBI te kiezen: ‘Het voordeel is dat ik een veel grotere kans heb om gecompenseerd te worden, dus om verliezen te voorkomen en zelfs een kleine winst te maken, zodat ik volgend seizoen weer kan boeren.’

Algoritme

Met de tot nu toe verzamelde foto’s trainen de onderzoekers een algoritme, dat automatisch beoordeelt hoeveel schade de gewassen hebben geleden. In 88 procent van de gevallen komt het oordeel overeen met dat van de experts die de foto's beoordeelden. Cecchi: ‘Dat is een vrij hoog betrouwbaarheidsniveau, maar nog niet hoog genoeg om handmatige beoordeling volledig achterwege te laten. Maar het voordeel is dat de experts alleen de twijfelgevallen hoeven te beoordelen, wat veel werk bespaart.’

In de tussentijd hoopt Cecchi dat verzekeringsmaatschappijen PBI in hun producten zullen opnemen. Eén bedrijf gaat het al aanbieden, maar in een beperktere vorm. ‘Uiteindelijk is het aan de verzekeraars of en hoe ze PBI zullen opnemen in hun verzekeringsproduct.