Project

Slimme, toekomstbestendige verdienmodellen voor de akkerbouw

De eisen die door overheid, maatschappij, consument en keten aan de productiewijzen in de land- en tuinbouw worden gesteld, nemen toe, waardoor het verdienvermogen van onder andere akkerbouwers onder druk komt te staan. De grote uitdaging voor de sector is om waardencreatie in de vorm van allerlei ecosysteemdiensten, zoals biodiversiteitsbehoud, klimaateisen en stikstofeisen, te combineren met slimme verdienmodellen, zodat de akkerbouw zowel ecologisch als sociaaleconomisch volhoudbaar zal worden.

Opties daarvoor zijn bijvoorbeeld een herkenbaar onderscheidend(e) product(kwaliteit), slimme nieuwe samenwerkingsvormen, meer ontwikkelruimte, een (andere) betaling voor publieke diensten en/of blockchain in de keten. Die opties en combinaties hiervan worden in dit voorstel verkend en uitgewerkt tot concepten, verdienmodellen, ketenarrangementen en afspraken.

Projectaanpak

De grote lijn van dit voorstel is als volgt:

  1. Inventarisatie van de gewenste toekomstbeelden voor ecosysteemdiensten in de akkerbouw vanuit sector en samenleving en benodigde transitiestappen tot 2030 en 2050;
  2. Inventarisatie van benodigde en beschikbare middelen en ontwikkeling van verdienmodellen voor beloning van ecosysteemdiensten naast gewasopbrengsten. Daarbij wordt ook gekeken naar stapeling van beloningen;
  3. Benoemen en uitwerken van verschillende ontwikkelpaden en concrete activiteiten om de benodigde toekomstbeelden, visie en agenda te vertalen naar een concept stappenplan en veelbelovende ideeën te realiseren bij pilotbedrijven;
  4. Inventarisatie en ontwikkeling van monitoringsinstrumenten voor geleverde ecosysteemprestaties;
  5. Op basis van de conceptuele opzet van slimme verdienmodellen berekeningen van de verwachte kosten-, opbrengst- en inkomenseffecten maken om verder te werken aan de onderbouwing;
  6. Concluderende analyse van het verdienvermogen van akkerbouwbedrijven en definitief stappenplan inclusief afspraken met partijen.

Voor wie?

Wij zoeken een zo breed mogelijke mix aan partners die belang hebben bij akkerbouwketens die zich richten op behoud van biodiversiteit, bodemkwaliteit en klimaatbestendigheid. Te denken valt aan: boeren, boerencoöperaties, landeigenaren, farm input-leveranciers, inkopers en verwerkers van agroproducten, voedselproducenten, Retail, banken en verzekeraars. De gevraagde investering voor dit project bestaat uit eigen inzet en een cash bijdrage en wordt bij goedkeuring meer dan verdubbeld door de overheidsbijdrage.

Waarom meedoen in publiek-privaat onderzoek?

  • Onderwerp te complex en omvangrijk om alleen op te pakken
  • Netwerk op inhoud: direct toegang tot kennis en ervaringen van samenwerkingspartners
  • Meer resultaat voor uw investering door krachten te bundelen
  • Als eerste toegang tot de nieuwste inzichten

In meerdere initiatieven verspreid over Nederland wordt gekeken naar verdienmodellen. Dit project is uniek door te werken vanuit een heldere visie die samen met relevante partijen is opgesteld. Daarnaast kijken we in dit project middels een integrale aanpak naar de synergie en combinatie van de ecosysteemdiensten en waardencreatie van het primaire product (lagere kosten of hogere toegevoegde financiële waarde), lettend op sociaaleconomische en ecologische aspecten van de ontwerpen. Hierbij is het wezenlijk dat het agrarische bedrijf, net als andere ketenschakels, voldoende mogelijkheden voor ontwikkeling behoudt. Het ontwikkelen en implementeren van nieuwe verdienmodellen voor akkerbouwbedrijven heeft impact op de gehele keten. Deze ketenpartijen worden dan ook nauw betrokken in het project. De beoogde integrale aanpak in combinatie met het verkennen van waardencreatie middels ecosysteemdiensten in de praktijk maakt het project relevant voor nu en de toekomst.