Biobased en circulaire samenleving uitgelegd
Een biobased en circulaire samenleving draait om het slim hergebruiken van grondstoffen en het vervangen van fossiele materialen door hernieuwbare alternatieven. Zo verandert onze economie van een wegwerpmodel naar een kringloop waarin niets verloren gaat. Wat betekent dat precies? Waarom is deze omslag zo belangrijk? En welke uitdagingen komen we tegen op weg naar een volledig circulaire toekomst? Dat leggen we uit.
3 vragen over een biobased en circulaire samenleving
Wat is een biobased en circulaire samenleving?
In plaats van een lineaire economie waarin we nemen, gebruiken en weggooien staat in de circulaire economie het behoud centraal. Een biobased en circulaire samenleving vervangt fossiele grondstoffen door hernieuwbare alternatieven en streeft ernaar kringlopen zoveel mogelijk te sluiten. Dat betekent dat materialen, voedingsstoffen en energie zoveel mogelijk gebruik zien. Naast wind- en zonne-energie, moeten we daarvoor ook gebruik maken van biomassa, zoals reststromen van voedselafval en plantaardig materiaal.
Producten worden steeds vaker ontworpen met circulariteit als uitgangspunt: zij zijn repareerbaar, demontabel en gebouwd voor hergebruik. Dat noemen onze ontwerpers en onderzoekers – maar ook die van de TU Delft, bijvoorbeeld – design for reuse en design for repair. Maar het gaat niet alleen om productiemethoden en producten. Ook sociaal en organisatorisch moet de maatschappij zich op circulariteit gaan richten. Gedragsverandering, samenwerking tussen ketenpartners en regionale initiatieven bepalen of het daadwerkelijk lukt om samen de omslag te maken.
Waarom is deze transitie belangrijk?
De huidige economie verbruikt meer grondstoffen dan de aarde kan leveren. Dat leidt tot uitputting, afval en afhankelijkheid van eindige bronnen. Daarmee komt ook de regenererende capaciteit van hulpbronnen zoals water en biodiversiteit onder druk te staan.
Een biobased en circulaire aanpak biedt een uitweg: minder verspilling, minder schadelijke stoffen, minder uitstoot en een duurzame stroom van hernieuwbare grondstoffen. Zo halen we klimaatdoelen en verlagen we de milieudruk van productie en consumptie. Met de ontwikkeling van veilige, biobased plastics, biobrandstoffen en biochemicaliën kunnen we fossiele materialen en schadelijke chemische producten vervangen zonder in te leveren op functionaliteit.
Zo draagt een circulaire, biobased economie bij aan een wereld waarin de consumptie en productie van de mens in balans zijn met de draagkracht van de aarde.
Wat zijn de belangrijkste uitdagingen in deze transitie?
Voordat we de transitie naar een circulaire en biobased economie hebben gemaakt, zijn er nog veel problemen om op te lossen:
- Fossiele grondstoffen raken op, terwijl we nog steeds afhankelijk van ze zijn
- Niet-afbreekbare middelen beschadigen onze ecosystemen
- Wereldwijd wordt nog steeds voedsel, water, en energie verspild
- Burgers, bedrijven en overheden moeten circulair leren denken én doen
- Circulaire en lineaire systemen kunnen met elkaar in conflict komen, vanwege prijsverschillen of verschillen in regelgeving bijvoorbeeld
Om die uitdagingen het hoofd te bieden, is technologische innovatie nodig, maar ook sociale vernieuwing. Daarom onderzoekt WUR ook hoe transitiemanagment, samenwerking binnen een productieketen, en regionale implementatie kunnen bijdragen aan systeemverandering.
Biobased en circulaire samenleving
In een circulaire samenleving sluiten we kringlopen, gebruiken we hernieuwbare grondstoffen en produceren we bijna geen afval meer.