Nieuws

Terugblik op expertbijeenkomst ‘Connected Circularity’

article_published_on_label
19 december 2022

Een goed circulair voedselproductiesysteem maakt onder andere gebruik van ontlasting van de mens. Juist daarin zien de experts de nodige uitdagingen voor de toekomst, bleek tijdens de expertbijeenkomst van het projectteam ‘Ensuring Quality and Safety’ binnen het investeringsthema ‘Connected Circularity’ van Wageningen University & Research.

Dier- en volksgezondheidsexperts van RIVM, Wageningen Food Safety Research, GGD en Wageningen Bioveterinary Research kwamen op uitnodiging van het projectteam op 1 november in Wageningen bij elkaar om van gedachten te wisselen over potentiële risico’s van circulaire voedselproductie.

Akkers bemesten

Klimaatverandering en de groeiende wereldbevolking leggen een steeds grotere druk op onze aarde. Daardoor zijn we genoodzaakt na te denken over een duurzamere manier van voedsel produceren. Hierbij moeten bijvoorbeeld reststromen van voedselproductie en nutriënten zoveel mogelijk worden (her)gebruikt of op een andere manier worden ingezet om voedsel te produceren. Het projectteam ‘Ensuring Quality and Safety’ binnen het WUR-investeringsthema ‘Connected Circularity’ houdt zich hiermee bezig. Het team richt zich daarbij in het bijzonder op het terugbrengen van zowel menselijke als dierlijke ontlasting in de keten van voedselproductie, om de akkers te bemesten.

Potentiële risico’s

Ontlasting is rijk aan nutriënten en mineralen. In het huidige systeem gaat een groot deel daarvan verloren, waardoor de voedselproductie afhankelijk is geworden van het gebruik van kunstmest. Een tiental experts op het gebied van dier- en volksgezondheid wisselenden tijdens de expertbijeenkomst van gedachten over de risico’s van zo’n circulair systeem. Daarbij werd vooral aandacht besteed aan potentiële ziekteverwekkers als virussen, bacteriën en parasieten, die mogelijk een ander risico vormen dan in het huidige systeem.

Bewerken

Pasteurisatie van ontlasting voordat het wordt uitgereden op de akker, zou veel van de potentiële ziekteverwekkers uitschakelen. Nadeel is echter dat veel eiwitten uit elkaar vallen als ze worden blootgesteld aan hogere temperaturen; daarmee gaat een waardevolle component verloren. Bovendien is bij verhitting veel energie nodig, wat indruist tegen de wens om het productiesysteem te verduurzamen.

Een multi-barrier aanpak kan een goed alternatief zijn. Hierbij wordt op verschillende punten in de keten ingegrepen als er zich ongeregeldheden voordoen. Gedacht kan worden aan het scheiden van besmette dieren van gezonde dieren en het apart houden of verwerken van ontlasting van besmette dieren. De ontlasting dient dan wel getest te worden op de aanwezigheid van verschillende ziekteverwekkers.

De aanwezige experts stellen vast dat er nog genoeg is om over na te denken voordat de transitie van een lineair naar een volledig circulair systeem gemaakt kan worden. Maar dat er wat gaat veranderen, staat vast.