Dossier

Ziekten overgedragen door insecten

Vector-overgedragen ziekten (Vector Borne Diseases) zijn ziekten die door tussenkomst van bijvoorbeeld een insect (de vector) van het ene dier naar een ander, of naar een mens, worden overgedragen. Voorbeelden van een vector zijn knutten, muggen en teken. Deze ziekten komen steeds vaker in Nederland en Europa voor.

Muggen (Malaria, Dengue)

Wereldwijd zijn er zo’n 3.000 soorten muggen. Volgens het Nederlandse Soortenregister telt Nederland 37 unieke soorten. Na de paring gaan vrouwtjes muggen op zoek naar bloed, wat ze nodig heeft om haar eitjes te ontwikkelen. Het zijn alleen de vrouwtjesmuggen die bijten, de mannetjes leven op nectar en plantensappen. Elke mug heeft zo zijn eigen voorkeur, de een bijt dieren, de ander mensen. De muggensoorten die mensen op hun menu hebben staan, vinden ons door middel van de koolstofdioxide dat we uitademen, allerlei zweetluchtjes die we uitstoten en onze lichaamswarmte.

Sommige muggen zijn drager van parasieten die mensen ziek maken zoals Malaria of Dengue. Malaria wordt veroorzaakt door eencellige parasieten van het geslacht Plasmodium dat tot de Sporozoa behoort. Wetenschappers van Wageningen University & Research (WUR) ontwikkelen strategieën voor malariabestrijding via onderzoek naar de verspreider en naar de ziekteverwekker.

Teken (Ziekte van Lyme, Hersenvliesontsteking)

Beten van besmette teken (teken zijn overigens geen insecten) kunnen bij mensen de ziekte van Lyme veroorzaken. Het percentage teken dat drager is van de bacterie varieert sterk van plaats tot plaats en van jaar tot jaar. Gemiddelde is 15,1 procent van de teken besmet met de Borrelia-bacterie die de ziekte van Lyme veroorzaakt, zo blijkt uit gegevens van WUR. Met de Tekenradar geeft WUR i.s.m RIVM en Nature Today actuele informatie over teken en preventie.

Sinds 2016 is er een andere ziekte opgedoken in Nederland die ook door teken wordt overgedragen: teken-encefalitis. De beet van een besmette teek kan een hersenontsteking tot gevolg hebben. Lees de blog over dit TBE-virus (Tickborne Encephalitis virus).

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Dierziekten

De meeste dierziekten die in Nederland voorkomen, verspreiden zich rechtstreeks van het ene naar het andere dier. Maar er zijn andere ziekten in opkomst. Ziekten en insecten die voorheen alleen in de tropen en subtropen voorkwamen, komen steeds noordelijker en rukken op naar Nederland. Ziekten die door insecten worden overgedragen, zoals Rift Valley Fever en blauwtong, vragen om een specifieke bestrijdingsstrategie. Ruiming van besmette dieren damt de ziekte wel in, maar roeit ze niet uit. De beste bestrijding is het voorkómen van de ziekten.

- Helaas, uw cookie-instellingen zijn zodanig dat de video niet getoond kan worden - pas uw permissie voor cookies aan

Nieuws