Bacteriologie

Het bacteriologisch onderzoek van WFSR is vooral gericht op de vier meest voorkomende ziekteverwekkers (pathogenen): Salmonella, Listeria, STEC en Campylobacter. Deze pathogenen noemen we ook wel de big four. 

Campylobacter: Deze bacterie veroorzaakt in Europa veruit de meeste maagdarminfecties. Infecties worden met name opgelopen door besmet voedsel, drinkwater of contact met besmette dieren. De oorzaak ligt veelal in onvoldoende keukenhygiëne en het eten van rauwe producten.

Salmonella veroorzaakt met name maagdarminfecties en deze worden veelal veroorzaakt door consumptie van besmet voedsel. Ook bij Salmonella-infecties is onvoldoende verhitting van voedsel en/of keukenhygiëne een belangrijke oorzaak. Met serotypering worden alle Salmonella voedselisolaten getypeerd.

STEC: Infecties met Shiga toxine-producerende Escherichia coli kunnen leiden tot milde of ernstige diarree. In een klein aantal gevallen (2-7%) verergert dit ziektebeeld met soms fatale gevolgen. Besmetting door STEC vindt veelal plaats door consumptie van onvoldoende verhit vlees.     

Listeria: De belangrijkste eigenschap van deze bacteriën is dat ze kunnen overleven en zelfs groeien bij lage (koelkast)temperatuur. Mensen raken met name geïnfecteerd door consumptie van besmet voedsel. De meeste infecties verlopen mild maar bij met name mensen met een verminderde weerstand kan het verloop van de ziekte zeer ernstig zijn. Bij WFSR analyseren we op basis van Whole genome sequencing real-time elk Listeria voedselisolaat voor de detectie van mogelijke uitbraken.

Wageningen Food Safety Research beschikt over een breed arsenaal aan geaccrediteerde methoden om een bacteriële besmetting te detecteren. Bij de klassieke methode plaatsen we voedsel in een omgeving om te zien of de specifieke bacteriën gaan groeien. Een positieve detectie resulteert veelal in een typische bacteriekolonie op een voedingsbodem. Moleculaire detectiemethoden worden ingezet voor snelle screening en voor identificatie. Met karakterisering kunnen we nagaan of een gedetecteerde bacterie voor de mens gevaarlijk is. Hiervoor gebruiken we bijvoorbeeld gPCR, arraytechnieken, genoomsequentie analyse en MALDI. Met een MALDI analyse kan in enkele minuten de identiteit van een bacteriekolonie worden bepaald.

Elk jaar wordt door de NVWA een monitoringsprogramma opgesteld met welke bronnen worden bemonsterd. Dit resulteert in een grote hoeveelheid data: hoe vaak vinden we iets, wat, waar, wanneer? Hiermee beschikt Wageningen Food Safety Research over uitgebreide dataset waarmee trendanalyses en vergelijkingen van voedselisolaten met patiëntenisolaten worden uitgevoerd. De data worden tevens door de NVWA gebruikt voor handhaving en risicoanalyses (risk-based monitoring). Als bijvoorbeeld blijkt dat een bepaalde bacterie te vaak voorkomt in een product, kunnen ze daarop actie ondernemen.

Antimicrobiële resistentie, ook wel bekend onder de afkorting AMR (antimicrobial resistance), vormt een toenemend gevaar voor de volksgezondheid. Bij ons bacteriologisch onderzoek wordt veel aandacht besteed aan dit thema. Dit doen we in samenwerking met Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) dat onderzoek doet naar antibioticaresistentie in dieren. Lees hier meer over op de pagina AMR.

Om een bacterie volledig te analyseren kijken we ook naar de genoomsequentie (het DNA) van de bacterie. Hiermee kunnen we bepalen of deze al vaker is aangetroffen en hoeveel tijd er tussen verschillende besmettingen zat. Lees hier meer over op de pagina Genomics.

Als u afspraken hebt gemaakt over het aanmelden en inzenden van bacteriële isolaten kunt u dat met dit formulier doen.